نشانه های درماتیت سبورئیک و نحوه درمان آن

شاید شما نیز جزء کسانی هستید که از شوره سر کلافه شده اید و با وجود شامپوها و درمان های مختلف نتوانسته اید از آن خلاص شوید. اگر وجود شوره و خارش پوست سر برایتان غیر قابل تحمل شده در این مطلب همراه ما باشید تا با درماتیت سبورئیک و روش های درمانی آن آشنا شویم.

آشنایی با درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک نوعی عارضه پوستی بسیار شایع می باشد که چیزی در حدود ۴ درصد از مردم جهان به آن مبتلا می باشند. شوره سر شکل خفیفی از این مشکل است که حدود نیمی از مردم بزرگسال با ان دست و پنجه نرم می کنند. این مشکل درماتیت در مردان نسبت به زنان شایع تر می باشد و ممکن است در هر سنی به ویژه بعد از بلوغ اتفاق بیافتد. این بیماری با درماتیت سبوره یا همان اگزمای سبوره نیز شناخته می شود و معمولا در قسمت هایی که دارای غدد تولیدکننده چربی به میزان بالا باشند مثل کف سر، صورت، بالای قفسه سینه و پشت بدن به وجود می آید.

انواع اگزمای سبورئیک

همانطور که گفتیم این بیماری بسیار شایع بوده و در دو فرم بین شیرخواران و بالغین تقسیم بندی می شود. در شیرخواران این مشکل خوش خیم بوده و به خودی خود بهبود می یابد، اما در افراد بالغ بیماری طولانی و عود کننده خواهد بود. این بیماری در دوران نوزادی به کلاه گهواره معروف است که بین ۸ تا ۱۲ ماهگی در نوزادان از بین خواهد رفت.

علت بروز این مشکل

در حالت کلی دلیل اصلی این مشکل مشخص نیست اما ممکن است ناشی از نوعی قارچ به اسم مالاسزیا باشد. اگزمای سبورئیک وقتی اتفاق می افتد که این قارچ بیش از اندازه رشد نماید و یا اینکه سیستم ایمنی بدن فرد بیش از حد به آن واکنش نشان دهد. درماتیت سبوره با هیچ نوع بیماری زمینه ای مرتبط نمی باشد ولی ممکن است در صورت ابتلای شخص به ایدز تشدید گردد. بعلاوه این مشکل در افرادی که دچار پارکینسون هستند بیشتر دیده می شود. در برخی موارد خستگی مفرط و استرس نیز می تواند باعث بروز ناگهانی ایم بیماری باشد. درماتیت سبوره در آب و هوای سرد شایعتر از هوای گرم می باشد و هیچ ارتباطی با نوع رژیم غذایی در افراد ندارد.

علائم بیماری

در کلیه افرادی که به بیماری درماتیت سبورئیک دچار می شوند یک مرحله مشترک وجود دارد، این مرحله شامل پوسته ریزی خفیف تا شدید می باشد که با پوسته های زرد و قرمز رنگ همراه است و ممکن است تا حدودی خارش نیز داشته باشد. در کودکان این مشکل ر هفته ای اول تولد تا ۳ ماهگی آغاز می شود که در بیشتر آنها پوسته های زرد و قهوه ای رنگ و چسبنده در بالای سر دیده می شود که ممکن است تمام سر را در برگیرد. این بیماری و کنترل آن به خصوص در بزرگسالان به خاطر قرمز شدن پوست و پوسته ریزی در ناحیه سر و صورت ممکن است تاثیرات منفی بر روی زندگی اجتماعی و کیفیت زندگی داشته باشد. این بیماری در افراد بزرگسال و بالغ بیشتر در دهه چهارم از زندگی اتفاق می افتد و در صورت به شکل قرینه و در قسمت های داخلی ابرو و پیشانی، بالای پلک، خط خنده و اطراف بینی بیشتر دیده می گردد. برخی از قسمت های دیگر از بدن نیز می توانند درگیر این اگزما شوند مثل پشت گوش، داخل کانال خارجی گوش، سر و گردن و ناحیه های بین سینه، پشت و ناف.

نحوه تشخیص بیماری

برای تشخیص این مشکل پزشک معاینه پوست را انجام می دهد و در حال کلی نیازی به انجام آزمایشات خون و یا نمونه برداری از پوست نمی باشد، ولی اگر بیمار به ایدز مبتلا باشد برای پیشگیری از پیشرفت و بهبود بیمار تشخیص زود هنگام آن اهمیت بالایی دارد و اگر پزشک به این موضع مشکوک باشد با نمونه برداری و آزمایش قارچ را بررسی می نماید. در بعضی از شرایط تشخیص این مشکل از انواع مشکلات پوستی دیگر کمی مشکل است، به ویژه اگر درماتیت به شکل گسترده بدن را درگیر کرده باشد و یا در قسمت های خاص مثل پلک چشم و یا آلت تناسلی اتفاق افتاده باشد، این مشکل در برخی موارد در سر می تواند به پسوریازیس شباهت داشته باشد.

روش های درمانی

با استفاده از روش های مختلفی می توان درماتیت سبورئیک را درمان کرد، اما روشی قطعی برای درمان آن وجود ندارد و در برخی موارد ممکن است این بیماری بازگشت داشته باشد. در ادامه با روش های درمان این بیماری اشنا می شویم:

• درمان درماتیت سبوره در نوزادان:

همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم این مشکل در نوزادان کلاه گهواره نامیده می شود و معمولا بعد از گذشت شش ماه تا یکسال خود به خود بهبود می یابد. رعایت برخی از اصول درمانی باعث می شود تا روند درمان در نوزادان و کودکان سریعتر شود. روش هایی مثل شامپو زدن روزانه سر نوزاد با شامپوی مخصوص نوزادان، برس کشیدن موها وقتی شوره ها نرم و پوسته پوسته شدند و استفاده از برخی داروهای تجویزی مثل هیدروکورتیزون برای درمان سریعتر کمک کننده خواهد بود.

• درمان درماتیت سبوره در بزرگسالان:

این مشکل در بزرگسالان خود به خود از بین نخواهد رفت و معمولا سیر مزمن خواهد داشت. این بیماری در بزرگسالان با عواملی مثل استرس و خستگی و تغییرات آب و هوا بیشتر خواهد شد. در بزرگسالان این بیماری با شامپوها و پمادهای کنترل کننده التهاب مثل هیدروکورتیزون، فلوسینولون و دزونید و کوتیکواستروئیدهای موضعی درمان می شود. این داروها بسیار تاثیر گذار بوده و استفاده از انها بسیار راحت می باشد اما استفاده از انها باید کوتاه مدت باشد تا فرد را دچار عوارض جانبی نگرداند. عوارض جانبی استفاده از این داروها بیشتر از ۱۰ روز شامل نازک شدن پوست و تشکیل خط و استریا بر روی پوست می باشد. علاوه بر داروهای گفته شده ترکیبات درمانی خوب غیر استروئیدی برای این مشکل کرم کلوال دی اس دوکری می باشد که به دلیل دارا بودن پیروکتن اولامین و گیکولیک اسید درمان خوبی را به دنبال خواهند داشت.

• شامپو های ضد قارچ برای درمان:

استفاده از شامپوی کتوکونازول یک روش موثر برای درمان درماتین سبوره می باشد به ویزه اگر به همراه یک محلول کلوبتازول دو بار در هفته استفاده شود. همچنین شامپوی دیگری به نام کلوال دی اس دوکری وجود دارد که از روش های خوب درمان این مشکل می باشد.

• درمان به کمک ضد قارچ خوراکی:

در برخی موارد برای درمان پزشک قرص تربینافین را تجویز می کند، این قرص در موارد شدید و مقاومت بالای بیماری تجویز می شود، این قرص عوارض مختلفی مثل آسیب به کبد و واکش های الرژیک را به همراه دارد به همین دلیل به عنوان آخرین روش برای درمان مورد استفاده قرار می گیرد.

• درمان سبوره به کمک داروهای تاثیر گذار بر سیستم ایمنی بدن:

برخی از داروهای تاثیر گذار بر سیستم ایمنی بدن کرم ها و لوسیون های حاوی تاکرولیموس و یا پیمکرولیموس هستند که می توانند برای درمان درماتیت سبوره تاثیر گذار باشند. این داروها عوارض کمتری نسبت به کورتیکواستروییدها دارند اما به دلیل خطرات کارسینوژنیک یا همان سرطان زایی هیچ وقت به عنوان اولین روش درمانی استفاده نمی شوند بعلاوه این روش هزینه بیشتری نسبت به کورتیکواستروییدها در بر خواهد داشت.

• درمان به کمک کرم ها و ژل های ضد باکتری:

برای درمان درماتیت سبورئیک می توان از ژل ها و کرم های مترونیدازول استفاده نمود، این داروها برای داشتن نتیجه بهتر باید دو مرتبه در روز به کار برده شوند.

• درمان درماتیت سبوره با نور درمانی:

نور درمانی روشی ترکیبی شامل پسورالن در کنار نور درمانی است. بیمار بعد از مصرف قرص پسورالن و یا استفاده موضعی از آن بر قسمت مبتلا شده، در معرض اشعه فرابنفش قرار خواهد گرفت. این روش درمانی در همه افراد بویژه در کسانی که دارای موهای ضخیم هستند قابل استفاده نمی باشد.

منبع : آرگا