اخیرا علاقمندان به پرورش و نگهداری پرنده های زینتی طوطی برزیلی سخنگو را جزو انتخاب های خود برای پرورش قرار داده اند. این پرنده نیاز زیادی نداشته و تنها با فراهم کردن قفسی مناسب و تغذیه ای صحیح می توانید به نگهداری و تکثیر آن بپردازید. در ضمن رفتار دوستانه و مسالمت آمیز طوطی برزیلی شما را قطعا مجذوب خود خواهد ساخت.
آشنایی با نحوه نگهداری طوطی برزیلی سخنگو
طوطی برزیلی با نام علمی Agapornis به خانواده Psittacidae (طوطی سانان) تعلق دارد. این پرنده کوچک و زیبا بسیار شبیه مرغ عشق بوده و به نامهای طوطی کوتوله و LoveBird نیز معروف است. طوطی برزیلی بومی آفریقا بوده و در این منطقه زندگی گروهی دارد. این طوطی با طول عمری بین ۱۵-۲۰ سال جزو پرندگان خانگی محبوب است که به راحتی تکثیر می شود.
آشنایی با ظاهر طوطی برزیلی
طوطی برزیلی جثه کوچکی دارد به طوری که اندازه اش بین ۱۳ تا ۱۷ سانتی متر و وزن آن حدود ۴۰ تا ۶۰ گرم می باشد. این طوطی یکی از کوچکترین انواع طوطی های جهان است که دارای دمی کوتاه، بدنی ضخیم و منقاری تیز و نسبتا بزرگ است. پاهای طوطی برزیلی دارای دو انگشت در جلو و دو انگشت در عقب است و این موضوع باعث راحتی قرارگیری پرنده روی درخت می شود.
گونه های اهلی طوطی برزیلی رنگهای متنوعی داشته و برخی از گونه ها دارای حلقه سفید(شامل فیشر، نقابدار، سیاه گونه، لیلیان) در اطراف چشم و برخی دیگر (ماداگاسکار، صورت هلویی، سوین درین ، صورت قرمز و آبسینیان) فاقد این حلقه هستند. خاستگاه طوطی برزیلی سخنگو قاره افریقا است و از آن جا به دیگر نقاط دنیا برده شده است.
این طوطی در خاستگاهش (افریقا) رنگ سبز با سر نارنجی مشاهده می شود ولی امروزه با زیاد شدن واردات این پرنده می توان آن را به رنگهای متنوعی در مغازه ها دید که از نوع بومی تکثیر شده اند. پرندگان نابالغ طوطی برزیلی سخنگو در منقارشان علامت سیاه رنگی داشته و نسبت به پرندگان بالغ ساکت و آرامتر هستند.
این طوطی جزو پرندگان زینتی بوده و در بین خانواده ها بسیار محبوب می باشد. اروپایی ها آن را مرغ عشق نامیده اند. چرا که این طوطی به صورت جفت نگهداری می شود و بین نر و ماده رابطه صمیمی زیادی وجود دارد و به طور معمول تا آخر عمر با یکدیگر زندگی نموده و در طول زندگی ساعتها کنار یکدیگر قرار می گیرند و به تمیز و آراسته کردن بالهای یکدیگر می پردازند.
طوطی برزیلی در طبیعت همواره روی درختان یا گلها زندگی نموده و از میوه ها ، بذور گیاهان یا سبزیجات تغذیه می کند. نوع بال سیاه از حشرات و میوه انجیر نیز استفاده می کند. با توجه به این که انجیر مذکور ویژه منطقه خاصی است نمی توان این گونه را در دیگر مناطق جهان به راحتی پرورش داد. اما دیگر گونه ها پرورش راحتی داشته و در کشور ما پرورش گونه هایی مانند صورت هلویی ، فیشر و نقابدار رایج می باشد.
با توجه به این که دمای منطقه زادگاه این طوطی بالا است به این ترتیب پرنده نسبت به تغییرات آب و هوا حساس است و ممکن است دچار سرماخوردگی شود و هوای گرم جهت نگهداری طوطی مناسبتر می باشد. نوع بومی طوطی برزیلی با انسان خو نمی گیرد ولی نوع اهلی آن رفتار بسیار دوستانه و صمیمی با انسان دارد. این طوطی فوق العاده باهوش بوده و شبیه مرغ عشق برای نگهداری به جفت نیاز دارد یا صاحبش همیشه از آن مراقبت کند.
آشنایی با چند نکته برای خرید طوطی
طوطی برزیلی امروزه به عنوان پرنده زینتی در کشور به فروش می رسد و برای افراد علاقمند به پرورش پرندگان زینتی می تواند منبع درآمد خوبی محسوب شود. برای اینکه بدانید پرنده ای که می خرید سالم و سرحال است به چند نکته اشاره می کنیم:
۱. ظاهر پرنده را بررسی کنید. پرنده سالم پر و بال مرتب و یکدستی دارد زیرا به نظافت خود بسیار اهمیت می دهد.
۲. طوطی برزیلی سالم تیز و پرتحرک بوده و به هر کنشی سریع واکنش نشان می دهد. در مقابل پرنده مریض پرهای پف کرده ، چشمانی بسته یا نیمه باز داشته و تحرک خیلی کمی دارد.
۳. پرنده سالم پرهای درخشان و تمیزی داشته و پرهای اطراف مقعد تمیز هستند.
۴. ناخنهای پرنده سالم بدون شکستگی و آسیب می باشند.
۵. استخوانهای جناغ طوطی سالم بیرون زده نیست.
۶. چشمهای طوطی برزیلی سالم براق و شفاف بوده و فاقد هر گونه ترشحی است. پوست بینی نیز شفاف و بدون ترشح است.
علائم طوطی برزیلی بیمار
۱. چنانچه پرنده کم تحرک باشد نشانه داشتن بیماری است. این پرنده حالتی پف کرده داشته و پرهای بدون طراوتی دارد. اغلب درحال چرت زدن است به طوری که در این حالت سر طوطی روی پرها و پشت گردن قرار گرفته و معمولا روی یک پا می ایستد. در ضمن کم اشتها بوده و کف قفس مشاهده می شود.
۲. وجود ترشحات اضافی روی بدن نیز یکی از علائم بیماری بوده و این ترشحات در اطراف چشم و بینی وجود دارد. عطسه کردن یا خس خس کردن موقع تنفس نشان می دهد طوطی بیمار است.
۳. چنانچه در مدفوع طوطی تغییراتی مانند بی رنگ شدن، شل بودن یا رنگهای غیرعادی و … مشاهده شود علائم بیماری است. در مواردی پرنده دچار یبوست شده و نمی تواند مدفوع کند. به این ترتیب به ملین هایی مانند خیار، سیب و کاهو نیاز دارد. بررسی کردن مدفوع طوطی بهترین روش برای تشخیص بیماری پرنده است.
شرایط و وسایل مورد نیاز برای نگهداری طوطی برزیلی
اگر در امر پرورش و نگهداری طوطی برزیلی مبتدی هستید توصیه می شود طوطی برزیلی صورت هلویی خریداری کنید این پرنده نسبت به گونه های دیگر به راحتی با محیط سازگار می شود. در مقابل گونه نقابدار به سختی به محیط عادت می کند. طوطی برزیلی سخنگو در طبیعت لانه چوبی اش را روی درختان بنا می کند. مکان مناسب برای نگهداری یک جفت از این پرنده قفسی با ابعاد ۵۰*۸۰ سانتی متر است. درون قفس خرده چوب، شاخه های کوچک بوته یا درختان، خاک اره و علوفه قرار دهید تا لانه سازی کند.
در ضمن هنگامی که گونه های پرورشی را به محیط منزل وارد می کنید بین یک تا سه ماه زمان می برد تا به محیط خانه سازگار شوند. و از نشانه های سازگاری می توان به این موارد اشاره کرد که هنگام نزدیک شدن به قفس فرار نمی کند و بدون زدن جیغ های متعدد به کار خود مشغول می شود.
برای تغذیه طوطی خود از میوه ها و سبزیجات بهره گیرید. ارزن و غلات نیز مصرف می کند ولی در رژیم غذایی این پرنده حتما از سبزیجات و میوه هایی مانند کاهو، هویج، تربچه، مور، گلابی، کیوی، سیب و زردآلو استفاده کنید. در ضمن خشکباری مانند گردو، دانه آفتابگردان و بادام نیز پیشنهاد می شود ولی زیاده روی صورت نگیرد. چرا که چاقی پرنده را به دنبال داشته و موجب اختلال در تولید مثل و جفت گیری آن می شود.
تقلید صدای این طوطی بسیار ضعیف است و برای آموزش سخن گفتن یا حرف زدن پرنده به صبر و حوصله زیادی نیاز است. شما می توانید با تمرین های تاثیرگذار و مستمر در طوطی برزیلی خود اشتیاق یادگیری ایجاد کنید تا به بیان صدای جدید تمایل پیدا کند. هرچند این آموزش امری سخت است اما شما نباید کار خود را متوقف کنید. جهت اینکه طوطی کلمات را به خوبی یاد بگیرد تکرار آنها بسیار کمک کننده خواهد بود.
تکثیر طوطی برزیلی سخنگو
اگر با هدف پرورش تکثیر و پرورش این پرنده زیبا آن را خریداری می کنید بهتر است چند عدد از طوطی برزیلی سخنگو را بخرید چرا که از لحاظ ظاهری بین نر و ماده آن تفاوتی وجود ندارد. با این کار بعدا با مشکل نبود پرنده نر یا ماده مواجه نمی شوید. یک راه دیگر این است که از مغازه یک جفت پرنده مولد خریداری کنید. هرچند هزینه بالاتری دارد اما دیگر نگران تکثیر و جوجه گیری پرنده نخواهید بود.
البته روش هایی وجود دارد تا طوطی نر و ماده را تشخیص دهید. یک روش این است که به رنگ پای پرنده توجه کنید اگر صورتی یا کرم رنگ بود یعنی طوطی ماده است و پاهای خاکستری رنگ به معنای پرنده نر است. روش دیگر دقت به بدن پرنده است. پرنده نر بدنی کشیده تر دارد و موقع نشستن پاهای خود را جفت می کند.در ضمن پرنده نر پررنگ تر از جنس ماده است.
بهار و تابستان زمان جفتگیری طوطی بوده و ماده تقریبا بعد از یک هفته از جفتگیری بین ۴-۶ عدد تخم می گذارد. پس از گذشت ۲۱-۲۴ روز از این زمان جوجه ها از تخم بیرون می آیند. و شش هفته که سپری شد جوجه ها دانه خور می شوند و به والدین نیاز ندارند. اگر قصد اهلی کردن طوطی برزیلی خود را دارید از روزهای ابتدایی تولد جوجه آن را جدا نموده و با سرلاک تغذیه نمایید. پرنده بعد از بین هفت تا دوازده ماهگی به بلوغ می رسد. سر و صدای زیاد و قابل تحملی خواهد داشت. و دمای نگهداری بین ۲۱-۲۹ درجه سانتی گراد مناسب می باشد.
منبع : آرگا
