دسته ها
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

همه چیز درباره زایمان زودرس و روش های کنترل و پیشگیری از بروز آن

  • مهتاب علی پناه
  • ۳۰ آبان ۱۴۰۲
  • ۰

زایمان زودرس بنا به دلایل مختلفی ایجاد می شود و میزان مرگ و میر در نوزادانی که قبل از هفته ۳۲ بارداری به دنیا می آیند بسیار زیاد است که این موضوع خانم های باردار را در طول مدت بارداری نگران می کند به همین خاطر در این مقاله شما را با هر آنچه باید درباره این زایمان بدانید آشنا خواهیم کرد.

زایمان زودرس به دلیل اینکه بدن و ارگان های داخلی نوزاد هنوز به صورت کامل رشد نکرده است برای نوزاد خطرناک است و امکان دارد قادر به زندگی کردن در فضای بیرون از رحم نباشد که تقریبا از هر ده نوزاد یک نوزاد زودتر از موعد متولد می شود بنابراین در صورتی متوجه شدید امکان دارد دچار زایمان زود هنگام شوید بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید.

زایمان زود هنگام

همه چیز درباره زایمان زودرس

زایمان پیش از موعد هنگامی رخ می دهد که قبل از هفته ۳۷ بارداری انقباضات منظم آغاز می شود و در نتیجه گشاد شدن دهانه رحم را به دنبال دارد که بر اساس زمانی که رخ می دهد می توان به سه دسته تقسیم بندی کرد.

  • کم تر از ۲۸ هفته ، به شدت زودرس
  • ۲۸ تا ۳۲ هفته ، خیلی زودرس
  • ۳۲ تا ۳۷ هفته ، متوسط تا زودرس

بنابراین در صورتی که نوزاد بین هفته ۲۰ تا ۳۷  بارداری متولد شود، این یعنی زایمان زودرس اتفاق افتاده است و هر چه زایمان زودتر از موعد رخ دهد مشکلات زیادتری را برای نیز به همراه دارد.

همه چیز درباره زایمان زودرس

زایمان در هفته ۲۴

بیش تر از نیمی از نوزادان در هفته بیست و چهارم حاملگی زنده می مانند که به این نوع نوزادان میکروبریم گفته می شود و وزن آن کمی بیشتر از ۴۵۰ گرم و قد آن ها نیز بیشتر از ۲۰ سانتی متر است و به دلیل اینکه چربی قهوه ای در این نوزادان هنوز تشکیل نشده است باید نوزاد را در پوشش گرم قرار داده شود و همچنین پوست نوزاد در هفته ۲۴ بسیار نازک و لطیف است  و امگان دارد به شکل کامل چشمان نوزاد باز نشوند اما ابرو و مژه های رشد کرده است که در این دسته از نوازادان مجاری هوای تحتانی در حال شکل گیری است از این رو نوزاد نیاز به کمک تنفسی برای مدت طولانی دارد.

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز

خطرات بلند مدتی که زایمان زود رس برای نوزادان دارد؟

تمام نوزادانی که با زایمان زود هنگام به دنیا می آیند دچار عواص بلند مدت می شود که برخی از این عوارض ها دائمی هستند و عبارتند از :

  • مشکل بینایی یا کوری
  • مشکل شنوایی
  • عدم تونایی در عملکرد و مشکلات رفتاری
  • ناتوانایی در یادگیری
  • مشکلات دندان ها مانند رنگ غیر طبیعی دندان ها
  • تاخیر در رشد یا تناسب ضعیف

جلوگیری از زایمان زودرس

طبق تحقیقات انجام داده در برخی موارد هورمون پروپزسترون می تواند مانع از زایمان زودرس شود و در خانم هایی که دهانه رحم کوتاه دارند پروزسترون از طریق واژن تجویز می شود و همچنین آن دسته از خانم هایی که سابقه زایمان زودرس را دارند و دوباره حاملگی را تجربه می کنند به منظور کاهش احتمال زایمان زودرس اقدام به تزریق پروپزسترون می کنند.

بررسی علت های زایمان زود هنگام

زایمان پیش از موعد دارای چند علت می باشد که در ادامه با این علت ها آشنا خواهید شد:

تولد نوزاد زودرس از نظر پزشکی:

در صورت داشتن شرایط پزشکی مانند پره اکلامپسی پزشک به واسطه زایمان اجباری دستور زایمان زودرس را می دهد اما در صورتی که مشکلات پزشکی جدی نداشته باشد امکان دارد پزشک از اقدامات اضافی برای نگه داشتن جنین در رحم تا حد ممکن استفاده کند که در این مواقع هم مادر و هم جنین به صورت مرتب چک می شوند اما در صورتی که امکان نگه داشتن جنین در رحم به مدت طولانی وجود ندارد امکان دارد پزشک به منظور رشد ارگان های جنین از استروئید استفاده نماید.

زایمان پیش از موعد بی اختیار:

این زایمان در حقیقت یک زایمان بدون برنامه ریزی شده است که پیش از هفته سی و هفتم  بارداری رخ می دهد و دلیل اصلی آن مشخص نیست اما شاید محرک ایجاد این مشکل یک التهاب یا عفونت باشد.

زایمان زود هنگام مشخص نشد از نظر پزشکی:

این زایمان یک سزارین اجباری است که حتی در صورت نداشتن نشانه های اورژانسی انجام می شود که این نوع زایمان زود هنگام اصلا توصیه نمی شود زیرا تحقیقات نشان داده است که سلامت نوزادانی که به اجبار در هفته سی و هفتم و هشتم بارداری متولد شده اند به نسبت نوزادانی که در هفته سی و نهم و یا دیرتر متولد شده اند بسیار ضعیف است.

زایمان پیش از موعد امکان دارد در هر زمانی اتفاق بیافتد و شما قادر به آماده کردن خود نباشید اما اگر در معرض این نوع زایمان هستید می توانید از علایم آن آگاه شوید.

دلایل زایمان زود هنگام

افرادی که در معرض زایمان زود هنگام هستند

در صورت داشتن یک یا چند شرایط زیر بیشتر در معرض زایمان زود هنگام خواهید بود:

  • مراقبت های نادرست قبل از تولد
  • انجام کارهای استرس زا
  • چاق و یا بسیار لاغر بودن پیش از بارداری
  • حاملگی لقاح خارج رحمی
  • مشکلاتی مانند: فشار و قند خون بالا، پره اکلامپسی یا تیروئید
  • مصرف مواد مخدر، الکل و سیگار کشیدن
  • مشکلات لخته شدن خون
  • بارداری دو یا چند قلو
  • عفونت مجاری ادراری و عفونت های مقاربتی
  • مایع آمنیوتیک بیشتر از حد یا ناکافی
  • عفونت های واژینال مانند: عفونت کلامیدیا، واژینوز باکتریایی و تریکومونیازیس،
  • عفونت مجاری غیر تناسلی( باکتریوری بدون علامت، سینه پهلو، آپاندیس)
  • برداشتن فیبروئید رحم
  • پارگی رحم در سزارین قبلی
  • جفت سر راهی
  • سابقه تولد زودرس
  • باردار شدن شش ماه بعد از آخرین بارداری
  • زنان جوان تر از ۱۸ سال و بزرگتر از ۳۵ سال
  • قرار گرفتن در معرض آلاینده های محیطی
  • سبک زندگی و عوامل محیطی
  • خشونت های خانگی، سو استفاده جنسی، عاطفی و عدم حمایت های اجتماعی
  • ناهنجاری در ارگان های تولد مانند کوتاه شدن دهانه رحم در طول مدت سه ماهه دوم بارداری به جای سه ماهه سوم

افرادی که در معرض زایمان پیش از موعد قرار می گیرند

مشکلاتی که برای نوزاد نارس به وجود می آید

۱.کمبود وزن در زمان تولد کمتر از دو کیلو و پانصد گرم

۲. مشکلات رفتاری

۳. اندام های توسعه نیافته و مشکلات بینایی

۴. ریسک زیادی در ناتوانی برای یادگیری

۵. مشکلات قلبی و عروقی مانند : فشار خون بسیار بالا یا پایین، ضربان قلب پایین، مجرای شریانی باز

۶. نا توانی در تنظیم دمای بدن به دلیل کمبود چربی بدن

۷. مشکلات تنفسی مانند: رشد ناقص ریه، کمبود هوا خارج از فضای ریه، سندرم زجر تنفسی، بیماری مزمن ریه ناشی از آسیب بافتی در طولانی مدت، توقف تنفس، بیماری پرده هیالین که به دلیل نداشتن سورفکتانت ها در شش ها ایجاد می شود و در نتیجه کیسه های هوا را می بندد.

۸. خون و شرایط محیطی که شامل : کم خونی، زردی به دلیل کبد توسعه نیافته و نابالغی دستگاه گوارش، فعالیت کلیوی نابالغ، کمبود یا زیاد بودن مواد معدنی مانند کلسیم و مواد مثل گلوکز در خون

۹. نواقص عصبی شامل : ضعف در ماهیچه، خون ریزی داخلی مغز، تشنج به دلیل خونریزی داخل مغز، لوکومالاسی پیرامون بطن و رتینوپاتی که سبب رشد غیر طبیعی رگ های خونی در شبکیه می شود در نتیجه به جدا شدن شبکیه از پشت چشم و کوری منجر می شود.

۱۰. عفونت هایی که امکان دارد به منظور درمان به آنتی بیوتیک احتیاج داشته باشد.

خطراتی که برای نوزاد نارس به وجود می آید

آشنایی با نشانه های زایمان زودرس

  • خونریزی واژینال
  • افزایش ترشحات واژینال
  • گرفتگی عضلات شکم بدون اسهال و یا همراه با آن
  • تغییر شکل ترشحات مانند: خلطی، آبکی و خونی
  • احساس فشار در ناحیه لگن
  • درد در قسمت پایین کمر
  • پاره شدن کیسه آب
  • انقباضات رحمی بدون درد و به شکل مکرر

نشانه های زایمان زودرس

برخی از نشانه ها مانند : خونریزی واژینال و انقباضات امکان دارد مشابه مواری باشد که در طول مدت بارداری داشته اید اما در صورتی که خونریزی واژینال به رنگ صورتی کم رنگ یا قرمز باشد و با انقباضات و کیسه آب همراه باشد از زایمان زود هنگام خبر می دهد.

روش های تشخیص زایمان پیش از موعد

فراصورت به منظور بررسی اندازه جنین: این روش به تعیین وزن، اندازه، موقعیت جنین، سن و همچنین مقدار مایع آمنیوتیک در اطراف جنین کمک خواهد کرد.

بازبینی رحم : این کار برای اندازه گیری مدت و فاصله بین انقباضات به وسیله تاکومتر انجام می شود.

معاینه لگن جهت تشخیص وضعیت لگن : در این روش پزشک می تواند ضخامت رحم، موقعیت  و اندازه جنین را شناسایی نماید و همچنین به منظور بررسی دهانه رحم که اگر بر اثر پارگی کیسه آب به اندازه ده سانتی متر باز شده است کمک خواهد کرد و قادر به بررسی جفت سر راهی است.

آزمایشات لازم برای عفونت : این آزمایش شامل سواب از ترشحات واژن به منظور بررسی هر نوع عفونت و فیبرونکتین جنینی است که در واقع فیبرونکتین جنین نوعی پروتئین است که با کمک رحم ترشح می شود و همانند چسب برای متصل شدن کیسه جنین به لایه رحم می باشد که تجزیه این چسب مشخص کننده زمان زایمان است.

روش های تشخیص زایمان زود هنگام

در صورتی که پزشک تشخیص دهد که احتمال زایمان زود هنگام وجود دارد با کمک روش های درمانی در جهت طولانی تر شدن دوران بارداری تلاش می کند.

روش های کنترل زایمان پیش از موعد

درمان زایمان زودرس بسته به علت آن و سنجیدن جوانب مثبت و منفی آن دارد بنابراین اگر زایمان پیش از هفته سی و چهارم بارداری شروع شود پزشک دستور بستری شدن و مصرف دارو را می دهد.

  1. کورتیکواستروئیدها برای بلوغ ریه
  2. تجویز آنتی بیوتیک در صورت پاره شدن کیسه آب
  3. . توکولیتیک ها برای کنترل انقباضات
  4. سرکلاژ سرویکس : یک روش جراحی به منظور کنترل احتمال زایمان زودرس می باشد که دهانه رحم را با بخیه محکم می کنند که در صورت شرایطی مانند : کمتر از ۲۴ هفته بارداری هستید، قبلا تجربه زایمان زود هنگام را داشته اید و طول دهانه رحم تان کمتر از ۲۵ میلی متر است .

روش های کنترل زایمان زودرس

اقدامت پیشگیرانه از زایمان پیش از موعد

  • داشتن یک سبک زندگی سالم و پرهیز از سیگار کشیدن
  • استفاده نکردن از دارو بدون تجویز پزشک
  • داشتن فاصله مناسب بین دو بارداری
  • خودداری از فعالیت بدنی پرفشار
  • چک کردن مرتب سطح فشار خون و قند خون در طول مدت بارداری
  • کنترل کردن خودتان در مقابل احساسات منفی مانند اضطراب
  • مصرف مایعات زیاد در صورت داشتن انقباضات

روش های پیشگیری از زایمان پیش از موعد

نکات مهم:

مادران بارداری که در خطر زایمان زودرس هستند نباید زیاد تر از یک ساعت در حالت ایستاده و بیشتر از دو ساعت در وضعیت نشسته قرار بگیرد و بر روی پهلو بیشتر استراحت کند و باید از انجام کارهای سنگین و فعالیت زیاد دوری کنند.

مادران باردار باید هر دو ساعت یک بار به منظور تخلیه مثانه اقدام نمایند و در صورت بروز هر نوع عفونت از قبیل : سوزش ادرار، مشاهده خون و چرک در ادرار، قطره قطره خارج شدن ادرار، پهلو درد و زیر شکم درد و تب بلافاصله به پزشک مراجعه کنند بهتر است در طول مدت بارداری آزمایش ادرار تکرار شود و همچنین به منظور کنترل عفونت نوشیدن آب مرکبات مانند شربت آبلیموی رقیق و آب پرتقال بسیار مناسب می باشد.

 بنابراین در صورت مشاهده هر یک از علایم زایمان پیش از موعد، به پزشک تان مراجعه کنید و در پایان پیشنهاد می کنیم جهت آشنایی بیشتر با علایم شروع زایمان، نحوه تحمل درد زایمان و زایمان با گاز انتونوکس بر روی لینک مورد نظر کلیک نمایید.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *