آشنایی با خواص مرزه و مزیت های آن

گیاه مرزه که دارای عطر خوش و طعمی تندی است، به خانواده نعناع ها با برگ های کشیده و نرم که به همراه کرک های سبز رنگ است، تعلق دارد. مرزه دارای گل های بنفش ریزی است که در هر نوع آب و هوا مقاوم است و همچنین از خواص مرزه می توان به استفاده از آن به صورت خشک شده در صنایع غذایی و تهیه ادویه جات نیز شاره کرد.

از خواص مرزه می توان در کاربردهای درمانی و طب سنتی نام برد. گیاه مرزه بومی مدیترانه شرقی و جنوب غربی آسیا است که در ماه های تیر و شهریور در ایران به گل می نشیند. این گیاه را با حرارت مصنوعی کمتر از ۴۰ درجه سانتی گراد خشک می کنند و از آن در صنایع مختلف استفاده می کنند.

آشنایی با گیاه مرزه

گیاه مرزه که به عنوان مرزه کوهی نیز شناخته می شود متعلق به سبزیجات تابستانی از گروه نعناعیان است. این گیاه به صورت وحشی در جنوب اروپا و آسیا به خصوص ایران به فراوانی یافت می شود. مرزه منبع غنی بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی است که برای سلامتی و بدن انسان بسیار مفید است. خواص مرزه متعلق به ترکیبات سلولی آن است که در کنترل ضربان قلب و فشار خون نقش اساسی را ایفا می کند. آهن موجود در این گیاه در ساخت گلبول های قرمز خون بسیار موثر است که با دارا بودن ویتامین های دیگری چون A ،C ،B، نیاسین، تیامین، پیرودوکسین در بدن به عنوان معجزه ای برای سلامتی تمامی اجزای بدن عمل می کند.

خواص مرزه در سلامتی کل بدن

مرزه فواید بسیار زیادی بر سلامت بدن دارد به همین خاطر، در ادامه مطلب شما دوستان عزیز را با برخی از فواید شگفت انگیز گیاه مرزه آشنا خواهیم کرد.

• درمان مشکلات پوستی

مرزه به عنوان یک قابض محسوب می شود که کمک زیادی به سفت شدن منافذ پوست می کند و همچنین آکته و دیگر مشکلات پوستی را درمان می کند زیرا، مرزه کمک زیادی به بهبود زخم ها، مبارزه با باکتری ها و متعادل سازی PH پوست می کند اما در صورتی که بارها از مرزه استفاده کنید منجر به خشک شدن پوس می شود و می توانید مرزه را به حمام یا بخور صورت بیفزایید تا مزایایی آن به صورت موضعی بهره مند شوید.

• هضم آسان غذا

به منظور سلامتی هضم فیبر نقش بسیار مهمی دارد که مرزه سرشار از فیبر می باشد و همچنین به دلیل داشتن خواص ضد اسپاسمی کمک زیادی به کاهش اسپاسم های مرتبط با تحریک دستگاه گوارش می کند و همچنین این گیاه باعث از بین بردن سوء هاضمه و نفخ نیز می شود و سرشار از پری بیوتیک ها می باشد و در واقع می توان گفت به منظور سلامت گوارش گیاه عالی به شمار می رود.

• از بین بردن انگل های روده

به منظور از بین بردن انگل های روده نوشیدن چای مرزه به شکل مرتب تاثیر زیادی دارد  و در صورتی که برای نابوذی انپل ها اقدامی نکنید بر دستگاه گوازش تاثیر گذاشته و مانع از جذب مناسب مواد مغذی می شود.

• تنظیم کلسترول بدن:

مرزه با غنی بودن فیبر در کاهش سطح کلسترول بد و مخرب خون و افزایش سطح کلسترول خوب در بدن به صورت موثر عمل می کند.

• ضد باکتری:

طعم تند مرزه به دلیل وجود ترکیبات فنولی کارواکرول است که از رشد و تجمع باکتری ها جلوگیری می کند.

• سلامت قلب:

از دیگر خواص مرزه وجود پتاسیم در آن است که باعث سلامت قلب و عروق و بهبود عملکرد خون رسانی در بدن می شود.

• از بین بردن آلرژی:

مرزه با خاصیت ضد عفونی و التهابی در ساخت داروهای طب سنتی و درمان انواع آلرژی و حساسیت ها نقش موثری را ایفا می کند.

• درمان کم خونی:

مرزه گیاهی سرشار از آهن و پتاسیم است که برای درمان بیماران هموفیلی و کم خونی بسیار موثر است.

• ضد استرس:

از دیگر خواص مرزه تسکین اعصاب و تقویت آرامش در کاهش استرس و اضطراب است که دلیل آن وجود ویتامین B است.

• بهبود سیستم تنفسی:

مرزه با دارا بودن ویتامین A باعث سلامت غشای مخاطی پوست و بهبود روند تنفسی و ریه ها می شود. همچنین از دیگر خواص مرزه می توان به ضد سرطان های تنفسی و ریوی اشاره کرد.

• سلامت کلیه و مثانه:

مرزه با خاصیت ادرار آوری و آنتی اکسیدانی مثانه و کلیه را پاک سازی می کند و در سلامتی آن ها نقش موثری را ایفا می کند.

• خاصیت ضد قارچی و عفونی:

مرزه با داشتن عنصر روغنی تیمول خاصیت ضد التهابی و عفونی دارد.

• کم کردن رادیکال های مضر:

مرزه به دلیل دارا بودن ویتامین C  از آزاد شدن رادیکال های مضر در سطح خون جلوگیری می کند.

• رفع تشنگی:

همانطور که گفته شد مرزه به دلیل ادرار آوری، در تشنگی افراد نقش موثری را ایفا می کند که در افراد دیابتی بسیار مفید و موثر است.

• بهبود در روند گوارش:

از خواص مرزه ضد نفخ و ضد عفونی کننده معده است که نتیجه آن هضم، گوارش، تجزیه به اندازه غذا می شود. همچنین مرزه احتمال مسمومیت را کاهش می دهد.

• تقویت بینایی:

مرزه با دارا بودن ویتامین A باعث تقویت شبکیه چشم و همچنین بهبود عملکرد بینایی می شود.

• کاهش درد مفاصل و استخوان ها:

مرزه با خاصیت ضد التهابی درد مفاصل و استخوان ها را کاهش می دهد.

• بالا بردن ایمنی بدن:

مرزه با خاصیت ضد عفونی کننده عملکرد بدن را تقویت کرده و حالت دفاعی به سلول های بدن هدیه می دهد.

• تنظیم عادت ماهانه:

آهن و منگنز موجود در مرزه برای زنان در هنگام عادت ماهانه بسیار مفید است. از خواص مرزه در این دوران می توان به کاهش درد و خون رسانی بهتر اشاره کرد.

• تنظیم آنزیم های بدن:

منگنز موجود در برگ و ساقه منگنز باعث تنظیم آنزیم های بدن می شود.

• درمان سوختگی:

مرزه با داشتن خاصیت ضد التهابی اسید اورسولیک در درمان سوختگی ها و کاهش التهاب و بهبود زخم ها بسیار موثر است.

• رفع بوی بد دهان و بدن:

مرزه با داشتن عطری خوش و  طعمی تند در بهبود بوی بد دهان نقش موثری را ایفا می کند. عرق مرزه در بوی بد بدن نیز موثر است.

• کاهش سرطان پروستات:

از دیگر خواص مرزه می توان به دارا بودن بتا سیتیزول، اسید اورسولیک، به کاهش بیماری های غده پروستات در مردان اشاره کرد.

• مستحکم سازی و کاهش درد دندان:

مرزه با دارا بودن کلسیم در استحکام دندان ها بسیار موثر است، همچنین خاصیت ضد التهابی این گیاه در کاهش درد دندان بسیار موثر است.

• درمان دیابت:

مرزه با خاصیت آنتی اکسیدانی به سراغ رادیکال های آزاد رفته و با تاثیر در پانکراس دیابت را کاهش می دهد.

• لاغری:

مرزه با داشتن مواد معدنی، پروتئین، ویتامین های بسیار و کم کالری در لاغری افراد بسیار موثر است.

• درمان گلو درد و سرفه:

جوشاندن و غر غر کردن دم کرده مرزه در کاهش درد و التهاب گلو بسیار موثر است.

• خاصیت آنتی اکسیدانی بالا:

از دیگر خواص مرزه آنتی اکسیدانی بالا جهت بهبود و تقویت بدن در برابر انواعی از بیماری ها به خصوص سرطان می باشد.

کاربرد مرزه در صنایع غذایی

مرزه را می توان به صورت های گفته شده استفاده کرد و از تاثیر آن بر روی بدن لذت برد.

1. جوشانده و دم کرده مرزه برای تهیه انواع نوشیدنی ها
2. استفاده از سبزی تازه آن در ساخت انواع سالاد ها
3. مرزه خشک شده به عنوان ادویه و چاشنی در غذاها

خواص مرزه در استفاده کودکان

همانطور که گفته شد مرزه به دلیل دارا بودن خواص متعدد نقش های بسیار زیادی در  بدن ایفا می کند. در ادامه به خواص مرزه در بدن کودکان می پردازیم؛

1. دفع انواع رم و انگل از معده و روده کودکان.
2. در قدیم برای درمان فلج اطفال از مرزه استفاده می شد.
3. برای تقویت بنیه کودکان کم وزن نیز بسیار استفاده می شود.

خواص مرزه در طب سنتی

طب سنتی مرزه را با طبیعتی نسبتا گرم و خشک معرفی کرده است. متخصصان طب سنتی بر این باورند که از خواص مرزه می توان به ضد درد استخوان ها ، درمان درد های عصبی، کاهش چربی خون، کاهش وزن، اشاره کرد. از دمنوش ساقه و برگ مرزه به همراه همان میزان عناب می توان در تصفیه خون های نسبتا غلیظ استفاده کرد. استفاده از جوشانده مرزه در حمام به صورت ماساژ برای درمان دردهای روماتیسمی و عصبی و همچنین تقویت استخوان های اطفال ضعیف و دارای نرمی استخوان بسیار موثر است.

خواص مرزه در سلامتی پوست و مو

• جوان سازی پوست:

مقدار بالای آنتی اکسیدان و ویتامین های C ،A در مرزه باعث افزایش کلاژن سازی پوست و در نتیجه رفع چین و چروک های پوست و کمک در جوان سازی پوست می کند.

• تقویت و افزایش رشد مو:

از دیگر خواص مرزه وجود آهن در ترکیبات آن است که با تاثیر گذاری بر روی گلبول های قرمز خون، جریان خون در پوست را بهبود می بخشد و با تقویت فولیکول های مو به رشد و تقویت مو سبب می شود.

• درمان قارچ ناخن های دست وپا

مرزه دارای خاصیت ضد قارچی قوی است که استفاده از روغن آن در درمان عفونت های قارچی ناخن دست و پا بسیار موثر است.

عوارض و مضرات گیاه مرزه

طبیعی است که هر گیاهی با داشتن فواید مضرات قابل توجه خود را نیز داراست. در ادامه به معرفی عوارض و مضرات استفاده از مرزه در استثناها پرداخته ایم؛

• زنان شیرده و باردار:

اطلاعات کافی درباره استفاده از گیاه مرزه و روغن مرزه در دوران بارداری و شیر دهی، اثر گذاری آن بر روی جنین وجود ندارد. بهتر است زنان باردار از استفاده این گیاه دوری کنند.

• نوزادان و کودکان:

در این مورد نیز هنوز به دلیل تحقیقاتی مبنی بر اینکه مرزه چه عواقبی برای مصرف نوزادان دارد صورت نگرفته است، بهتر است از مصرف آن برای نوزادان جلوگیری شود.

• اختلالات و خونریزی:

گفته می شود که مرزه عمل خونریزی را در بدن تشدید می کند، پس بهتر است از استفاده آن بعد از عمل های جراحی اجتناب شود.

طریقه مصرف مرزه

به منظور بهره مندی از خواص مرزه می توانید این گیاه را به دو شکل تازه و خشک شده مصرف نمایید  و از برگ ها و شاخه های گیاه مرزه به منظور پخت و پز می توانید استفاده نمایید و همچنین در کنار غذا به عنوان سبزی خوردن نیز می توانیذ از فواید آن بهره مند شوید.

معرفی ۲۰ مورد از خاصیت های گیاه مرزه

1. مرزه سرشار از تانن، لینانول، سیمکول، کارواکرول است. وجود این منابع در مرزه ریه و روده و همچنین کلیه را در برابر عفونت محافظت می کند.
2. استفاده از دمنوش مرزه به بدن شما در درمان احتباس ادرار، اختلالات معده، سرفه، سردرد، انقباضات رحمی کمک بسیار می کند.
3. با ترکیب مرزه با گیاه پای خر، بابونه، شکر می توان دم نوشی برای درمان آنفولانزا تهیه کرد.
4. اگر جز افرادی هستید که از سرفه شدید رنج می برید، با استفاده از ترکیب انگور فرنگی سیاه با دمنوش مرزه ترکیبی فوق العاده تهیه کنید و با نوشیدن از آن تاثیر شگفت انگیز آن را در بدن خود مشاهده کنید.
5. از خواص مزه ضد عفونی کننده نام برده شد که در عملکرد بهتر کلیه و کبد نقش اساسی دارد.
6. استفاده از دمنوش مرزه به عنوان عصاره مرزه می توان درمانی در از بین بردن کرم های روده استفاده کرد.
7. ترکیب تلخی که در گیاه مرزه وجود دارد، عامل اصلی از بین بردن کم خونی در بدن به شمار می رود.
8. مرزه در درمان نقرس، حالت تهوع، سردرد، روماتیسم نقش موثری را ایفا می کند.
9. مرزه در درمان کودکان دارای نرمی استخوان نقش  موثری را ایفا می کند.
10. بیماران روماتیسمی که گاه از تب شدید رنج می برند، می توانند از مرزه به عنوان مرهمی استفاده کنند که با قرار دادن آن بر روی التهاب از شدت آن بکاهند.
11. عصاره مرزه یک عامل ضد عفونی کننده قوی است که از آن می توان در درمان عفونت و زخم های پوستی کمک گرفت.
12. از خواص مرزه به دم کرده آن برای درمان لرزش ها و ورم های بارداری اشاره کرد.
13. مرزه تابستانی گیاهی است که از دیر باز برای درمان انواعی از امراض نقش موثری را ایفا کرده، این گیاه در درمان مشکلات جنسی نیز بسیار موثر است.
14. از دیگر خواص این گیاه تقویت اشتها است و در درمان افراد گرفتار اسهال بسیار موثر است.
15. از دیگر خواص مرزه و کاربرد های پزشکی آن می توان به استفاده از آن به عنوان یک سبزی اشتها آور و تقویت کننده برای معده نام برد.
16. اگر شما نیز دچار نیش زنبور شدید می توانید با استفاده از یک دسته این سبزی که با داشتن روغن کارواکرول برای تسکین درد و التهابات از آن استفاده کرد.
17. در مطالعاتی که اخیزرا انجام شده این سبزی به دلیل دارا بودن اکسپکتورات که در پاک سازی ریه استفاده می شود در کاهش سینوس ها نقش موثری به عمل می آورد.
18. از دیگر خواص تابستانی می توان به رفع کولیک و مشکلات گوارشی اشاره کرد.
19. از مرزه به عنوان سبزی برای رفع تشنگی افراد دیابتی و همچنین کاهش درد گلو بسیار استفاده می کنند.

1. مرزه به دلیل طعم و بوی خوش به عنوان نمک برای افرادی که رژیم غذایی مبنا بر کمبود سدیم را دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.
2. از برگ های خشک شده این گیاه به عنوان دارو گیاهی نیز استفاده می کنند، بر اساس تحقیقات انجام شده هیچ عوارض جانبی و یا ضرری که از طریق این برگ ها به بدن برسد، یافت نشده است.

منبع : آرگا