دسته ها
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

بی اشتهایی عصبی چه نشانه هایی دارد و راه درمان آن چیست؟

  • فاطمه فلاح
  • ۲۹ مرداد ۱۴۰۱
  • ۰

بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا یک راه ناسالم برای برخورد با مشکلات عاطفی در زندگی می باشد. وقتی به بی اشتهایی عصبی مبتلا هستید، ارزش خود را با میزان لاغری خود یکسان می دانید. آنورکسیا هم مانند دیگر عارضه ها، می تواند زندگی شما را مختل کند. با درمان این اختلال می توانید زندگی سالم تری داشته باشید.

بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا که در مجموع به آن بی اشتهایی می گویند یک نوع اختلال عصبی می باشد. از خصوصیات این عارضه می توان به کاهش غیر طبیعی وزن اشاره کرد. ما در این مقاله به درمان بی اشتهایی عصبی بیشتر می پردازیم.

بی اشتهایی عصبی چگونه پدید می آید

افرادی که به بی اشتهایی عصبی دچار هستند، به کنترل وزن و تناسب اندام خود بیش از حد توجه می کنند و تلاش زیادی برای تغییر روند زندگی خود انجام می دهند. عزت نفس پایین سبب ایجاد بیماری بی اشتهایی عصبی یا بیماری آنورکسیا می شود. این بیماری صدمات جبران ناپذیری برای سلامت فرد به ارمغان می آورد.

همه چیز درباره بی اشتهایی عصبی

برای جلوگیری از افزایش وزن، این افراد تمام سعی خود را می کنند به شدت میزان مواد غذایی مصرفی را کنترل کنند. آنها حتی بعد از بالا آوردن غذا، سعی می کنند که کالری مصرفی را کنترل کنند، برای این کار از ملین ها، مواد ادرارآور استفاده می کنند و برای کاهش وزن به شدت تمرین می کنند

بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا) یک راه ناسالم برای برخورد با مشکلات روحی و عاطفی در زندگی می باشد. شما وقتی به بی اشتهایی ع مبتلا هستید، ارزش خود را با میزان لاغری خود برابر می دانید. آنورکسیا هم مانند دیگر عارضه ها، می تواند زندگی شما را مختل کند. با درمان این اختلال می توانید زندگی شادتر و سالم تری داشته باشید.

بی اشتهایی آنورکسیا چه نشانه هایی دارد؟

نشانه ها و علائم فیزیکی بی اشتهایی آنورکسیا مانند گرسنگی است. آنورکسیا همراه با مشکلات عاطفی و رفتاری و برداشت نادرست از میزان وزن بدن و همچنین ترس دوباره از افزایش وزن و چاقی می باشد.
گاهی اوقات شناسایی این نشانه ها مشکل است به دلیل اینکه وزن پایین برای هر شخص متفاوت است و بعضی ها چندان لاغر به نظر نمی رسند. از سویی مبتلایان به بی اشتهایی آنورکسیا سعی می کنند مشکلات فیزیکی و لاغر بودن خود را مخفی کنند.

نشانه های بیماری آرنوکسیا

نشانه های فیزیکی

  • خستگی
  • بی خوابی
  • تیره شدن انگشتان
  • نازک شدن و ریزش مو
  • سرگیجه
  • قاعدگی نامنظم
  • تپش قلب
  • سرگیجه
  • ورم پاها و بازوها
  • دندان قروچه
  • کم آبی بدن
  • فشار خون پایین
  • پوست خشک و زرد
  • فشار خون غیر طبیعی

بعضی افراد مبتلا به بی اشتهایی، همانند مبتلایان به پرخوری عصبی یا بولیمیا عادت به پرخوری نیز دارند. اما افراد مبتلا به بی اشتهایی با وزن پایین دست و پنجه نرم می کنند. در صورتی که افراد مبتلا به پرخوری عصبی اغلب وزن بالایی دارند.

نشانه های رفتاری بی اشتهایی آنورکسیا چیست؟

نشانه های عاطفی و رفتاری آنورکسیا شامل موارد زیر می باشد:

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز
  • انجام ورزش های سنگین
  • کاهش مصرف کالری
  • پرخوری و بعد از آن بالا آوردن غذا با استفاده از ملین ها و داروهای گیاهی برای کاهش مصرف کالری
  • نداشتن تمایل به غذا خوردن در حضور دیگران
  • خود را با لباس های زیاد پوشاندن
  • بی خوابی
  • کج خلقی
  • کاهش میل جنسی
  • بی تفاوتی و بی توجهی به اطرافیان

بی اشتها بودن عصبی

چه عواملی سبب ترویج بی اشتهایی آنورکسیا می شود؟

دلایل اصلی بی اشتهایی نامشخص است، اما می توان آن را مانند بسیاری از بیماری های دیگر می توان ترکیبی از عوامل روانشناسی، محیطی و بیولوژیکی دانست.

این بی اشتهایی بیشتر در بین زنان و دختران جوان دیده می شود. هر چند شمار مردان مبتلا به این اختلال نیز در حال افزایش است که دلیل آن فشارهای اجتماعی است.

این بی اشتهایی در بین نوجوانان بیشتر شایع است. اما هر فردی در هر سنی می تواند به این عارضه دچار شود. البته در بین افراد بالای ۴۰ سال کمتر شایع است. اکثر نوجوانان به علت تغییرات زیادی که در بدن خود در دوران بلوغ مشاهده می کنند، بیشتر شاهد ابتلا به این بیماری هستند. آنها در برابر فشارها ناتوان تر هستند و حساسیت بیشتری به انتقاد در مورد وزن خود نشان می دهند. عواملی وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند، مثل:

۱. عوامل روانشناسی

بعضی افراد مبتلا به بی اشتهایی، دچار وسواس فکری هستند و به همین علت داشتن یک رژیم غذایی مناسب برای برای این افراد از گرسنه ماندن بهتر است. برخی نیز میل شدیدی به کمال گرایی دارند که موجب می شود تصور کنند به اندازه کافی لاغر نیستند. ممکن است از اضطراب زیادی برخوردار باشند و با کاهش غذا خوردن، سعی در غلبه بر استرس و اضطراب خود دارند.

۲. عوامل محیطی

فرهنگ جامعه بر روی لاغری توجه و تمرکز زیادی دارد. ثروت و موفقیت را مساوی با لاغر بودن می دانند. این موضوع باعث فشار برای لاغر ماندن به ویژه در بین زنان جوانان می شود.

۳. عوامل بیولوژیکی

تغییرات ژنتیکی باعث بالا رفتن ریسک ابتلا به بی اشتهایی آنورکسیا می شود. برخی از افراد تمایل ژنتیکی به حساسیت ، لجاجت، کمال گرایی دارند که همه با بی اشتهایی در ارتباط هستند.

عوامل تاثیرگذار بر بیماری بی اشتهایی آنورکسیا

بی اشتهایی آنورکسیا چه عوارضی دارد؟

بی اشتهایی عصبی عوارض زیادی به دنبال دارد. ممکن است در برخی شرایط که بدن در بدترین شرایط خود قرار دارد کشنده نیز باشد. حتی می تواند ناگهانی باشد. این موضوع  به علت ضربان نامنظم قلب و نامتعادل بودن الکترولیت ها مانند پتاسیم، کلسیم، سدیم در بدن است. عوارض دیگری که این اختلال به همراه دارد، شامل موارد زیر است:

  • پوکی استخوان و افزایش احتمال شکستگی استخوان
  • کم خونی
  • مشکلات قلبی مانند ضربان نامنظم قلب یا ایست قلبی، افتادگی دریچه میترال قلب
  • کم خونی
  • اختلال در عادت ماهیانه
  • از دست دادن عضله
  • بیماری های گوارشی مانند نفخ شکم، یبوست و حالت تهوع
  • مشکلات کلیوی
  • نامتعادل بودن الکترولیت ها مثل کاهش سدیم، پتاسیم و کلرید در خون

اگر کسی به علت بی اشتهایی آنورکسیا دچار سوء تغذیه شود، ممکن است هر ارگان حیاتی در بدن صدمه ببیند. این آسیب می تواند برگشت ناپذیر باشد.

علاوه بر عوارض جانبی جانبی فیزیکی، افراد مبتلا به بی اشتهایی آنورکسیا دچار دیگر مشکلات ذهنی نیز هستند، مانند:

  • اختلالات وسواس فکری
  • اختلالات شخصیتی
  • افسردگی و اضطراب
  • تلاش برای خودکشی
  • خودآزاری

عوارض بیماری بی اشتهایی آنورکسیا بر سلامتی

عوامل خطر بی اشتهایی آنورکسیا

این مشکل اغلب در دختران و زنان شایع است، البته پسران و مردان نیز به شکل فزاینده ای در معرض اختلالاتی که مربوط به خوردن است، بوده و معمولا این مشکلات ناشی از فشار های اجتماعی می باشد.

این نوع بی اشتهایی در بین نوجوانان شایع تر است، اما افراد در هر سنی ممکن است به این اختلال دچار شوند، البته در افراد بالای ۴۰ سال به ندرت پیش می آید، نوجوانان معمولا به دلیل تغییرات ایجاد شده در بدن آنها در دوران بلوغ، بیشتر در معرض خطر هستند، این قبیل افراد ممکن است با افزایش فشار همسالان مواجه شده و نسبت به انتقاد و یا اظهارنظر های غیر معمول آنها در رابطه با وزن و یا فرم بدنشان حساس تر شوند، عوامل خاصی می توانند موجب افزایش ابتلا به این نوع بی اشتهایی شوند که در زیر با این موارد آشنا می شوید :

ژنتیک

تغییر برخی ژن ها می تواند، موجب قرار گرفتن عده ای از افراد در معرض این نوع بی اشتهایی شود، افرادی که اعضای خانواده و بستگان درجه یک شامل پدر و مادر، خواهر، برادر و یا فرزند آنها این اختلال را دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بی اشتهایی هستند.

رزیم و گرسنگی

رزیم غذایی می تواند یک عامل خطر برای ابتلا به اختلال خوردن باشد، شواهد محکمی وجود دارد که نشان می دهد؛ بسیاری از علایم این نوع بی اشتهایی در واقع علایم گرسنگی هستند.

گرسنگی از طریق تاثیر بر مغز موجب تغییرات خلقی، اضطراب، عدم انعطاف در تفکر و کاهش اشتها می شود گرسنگی و کاهش وزن می تواند نحوه عملکرد مغز را در اشخاص آسیب پذیر تغییر داده و رفتار های محدود کننده غذا را تداوم بخشد، همچنین بازگشت به عادات غذایی عادی را دشوار نماید.

تغییر

هر نوع تغییری از جمله عوض کردن مدرسه، شغل، خانه و یا حتی قطع رابطه، مرگ و یا بیماری یکی عزیران می تواند از طریق ایجاد استرس عاطفی منجر به افزایش این نوع بی اشتهایی شود، استرس و این نوع بی اشتهایی با یکدیگر ارتباط مستقیمی دارند.

بی اشتهایی آنورکسیا

چگونه از بی اشتهایی آنورکسیا پیشگیری کنیم؟

پزشک عمومی تا حد زیادی می تواند نشانه های اولیه را تشخیص دهد، به عنوان مثال پزشک با پرسیدن سوال هایی در مورد عادت های غذایی بیمار می تواند از ترویج بیشتر آن پیشگیری کند.

اگر متوجه شدید که یکی از اعضای خانواده شما اعتماد به نفس کمی دارد، ار رژیم های غذایی سخت استفاده می کند و از ظاهر خود ناراضی است، باید با او در مورد این مسائل صحبت کنید.

چگونه بی اشتها بودن عصبی را تشخیص دهیم؟

اگر پزشک درباره مشکل شما شک داشته باشد، با چندین آزمایش می تواند به تشخیص این بیماری بپردازد. ابتدا دلایل پزشکی که می توانند باعث کاهش وزن شوند را مورد بررسی قرار می دهد، این آزمایش ها شامل:

آزمایش های فیزیکی

اندازه گیری قد و وزن، فشار خون و دمای بدن، کنترل مشکلات پوستی و ناخن ها، معده، قلب و شش ها.

آزمایش های روانشناسی

روانشناس و مشاور در مورد افکار، احساسات و عادات غذایی شما پرسش هایی را مطرح می کند، حتی از شما سوالات خود ارزیابی کامل روانشناسی نیز پرسیده می شود.

دیگر آزمایشات

از اشعه ایکس برای مشخص کردن تراکم استخوانی و شکستگی استخوان استفاده می شود. همچنین احتمال ابتلا به مشکلات قلبی و ذات الریه نیز در نظر گرفته می شود. از آزمایش الکتروکاردیوگرام برای تشخیص بی نظمی ضربان قلب استفاده می شود. همچنین روانشناس می تواند از راهنمای تشخیص اختلالات روانی که انجمن روانشناسی آمریکا آن را منتشر کرده نیز استفاده کند.

روش های مقابله با بیماری بی اشتهایی عصبی

بی اشتهایی آنورکسیا را چگونه درمان کنیم؟

درمان بیماری آنورکسیا از طریق تیم پزشک، روانشناس و متخصصان تغذیه صورت می گیرد. در ادامه به درمان بی اشتهایی آنورکسیا می پردازیم:

به وزن طبیعی خود بازگردید

اولین هدف درمان این است که به وزن خود بازگردید. بدون رسیدن به وزن مناسب و آموزش های درست غذایی نمی توانید به آسانی از این بیماری خلاص شوید. برای رسیدن به وزن طبیعی می توانید از خدمات پزشکی زیر استفاده کنید:

  • یک متخصص تغذیه که بتواند رژیم غذایی مناسب را در اختیار شما قرار دهد. او کالری مورد نیاز بدن و برنامه غذایی برای رسیدن به وزن مناسب را تنظیم می کند.
  • حضور یک روانشناس باتجربه که بتواند به شما کمک کند تا راهکارهای رفتاری لازم را توسعه دهید تا بتوانید به وزن مناسب برسید.
  • پزشک عمومی که بتواند مراقبت های پزشکی را برای شما فراهم کند و با نظارت روی کالری مصرفی به شما کمک کند تا به وزن ایده آل خود برسید.
  • خانواده که می تواند به شما در مسیر پذیرش عادات غذایی سالم کمک کند.

مراقبت های پزشکی را جدی بگیرید

به خاطر ماهیت پیچیده این بیماری، شما به نظارت دائمی علائم حیاتی، سطح آب بدن و الکترولیت ها نیاز دارید. در موارد دشوار، بیمار مجبور است مواد غذایی را از طریق سرم که از مسیر بینی وارد معده می شود، دریافت کند.

اگر جان شما در خطر باشد، باید بستری شوید

بستری شدن در بیمارستان برای افرادی که با مشکلات حاد روانشناسی، سوء تغذیه، بی نظمی در ضربان قلب، نداشتن تعادل الکترولیت دست و پنجه نرم می کنند، لازم است.

روان درمانی به درمان بی اشتهایی شما کمک می کند

روان درمانی می تواند در درمان این نوع بی اشتهایی موثر باشد:

  • جلسات روان درمانی خصوصی: برای بزرگسالان، جلسات روان درمانی _ شناختی بسیار موثر است. هدف اصلی جلسات این است که مصرف وعده های غذایی را به امری عادی تبدیل کنیم و بتوانیم رفتارهای لازم را برای افزایش وزن آموزش دهیم. هدف دوم این جلسات این است که افکار و باورهایی را که منجر به محدود کردن مصرف غذا می شود، را تغییر دهیم.
  • جلسات روان درمانی خانوادگی: این جلسات به ویژه برای درمان نوجوانان بسیار پرکاربرد است. نوجوانان مبتلا به بی اشتهایی عصبی نمی توانند تصمیمات درستی در مورد غذا خوردن و سلامتی خود بگیرند این جلسات باعث می شود تا والدین به فرزندان خود برای رسیدن به وزن ایده آل کمک کنند.

روش های درمان بیماری آنورکسیا

برای درمان بی اشتهایی می توانید از درمان های خانگی استفاده کنید

هنگامی که شما به بی اشتهایی آنورکسیا دچار هستید، مراقبت کردن از خودتان مشکل می شود. علاوه بر دنبال کردن درمان های حرفه ای، مراحل زیر را هم می توانید پیگیری کنید:

  • به برنامه درمانی خود پایبند بمانید. از جلسات درمانی خود غافل نشوید و برنامه غذایی خود را با جدیت دنبال کنید.
  • در مورد مصرف مواد معدنی و ویتامین های مورد نیاز بدن و مکمل های غذایی مناسب می توانید با پزشک خود مشورت کنید. اگر میل چندانی به غذا خوردن ندارید،احتمالا مواد مغذی و ضروری مانند ویتامین D و آهن را دریافت نمی کنید. سعی کنید حتما در برنامه غذایی خود ویتامین ها و مواد معدنی را قرار دهید.
  • از انزوا خارج شوید، با کسانی که شما را دوست دارند و سلامتی شما برای آنها اهمیت دارد معاشرت کنید.
  • برای کاهش اضطراب و درمان بی اشتهایی خود می توانید از روش هایی مانند یوگا، مدیتیشن، ماساژ کمک بگیرید.

از چالش های درمان بی اشتهایی چه می دانید؟

یکی از مهم ترین چالش های درمانی بی اشتهایی عصبی این است که بیمار تمایل ندارد از روش های درمانی استفاده کند. به عنوان مثال:

  • از افزایش وزن می ترسد.
  • فکر می کند که هیچگونه نیازی به درمان ندارد.
  • به بی اشتهایی خود به عنوان بیماری نگاه نمی کند و آن را یک نوع سبک زندگی می داند.

جلسات روان درمانی می تواند در طول دوره استرس به شما کمک کند تا سالم و شاد بمانید.

بی اشتهایی آنورکسیا و روش های درمان آن

 برای ملاقات با یک پزشک مجرب آماده شوید

بهتر است با یک دوست یا اعضای خانواده خود به ملاقات پزشک بروید. زیرا ممکن است برخی نکات را فراموش کنید.

سعی کنید قبل از ملاقات با پزشک فهرستی تهیه کنید این فهرست باید شامل:

  • اگر ویتامین، محصولات گیاهی و داروی خاصی مصرف کرده اید، حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید.
  • هر نوع نشانه ای را که تجربه کرده اید، حتی نشانه هایی که ربطی به بیماری شما ندارد. زمان دقیق بروز این نوع نشانه ها را نیز به یاد بیاورید.
  • اگر استرس و اضطراب دارید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید.

تمام سوالاتی که ذهنتان را درگیر کرده است را از پزشک خود بپرسید. بعضی از سوالاتی که می توانید از پزشک خود بپرسید:

  • آیا این شرایط موقتی است؟
  • از چه روش های درمانی می توانم استفاده کنم و شما کدام راهکاری را پیشنهاد می کنید؟
  • چه آزمایش هایی نیاز است انجام دهم؟ قبل از گرفتن آزمایش چه کارهایی باید انجام دهم؟
  • آیا دستورالعمل خاصی وجود دارد که از آن استفاده کنم؟

پزشک یا روانشناس نیز پرسش های خود را مطرح می کند، مثل:

  • آیا ورزش می کنید؟ در هفته چند ساعت را به ورزش کردن اختصاص دهید؟
  • آیا دیگران به شما در مورد لاغری هشدار داده اند؟
  • آیا به صورت مخفیانه غذا می خورید؟
  • آیا فردی از اعضای خانواده شما دچار اختلالات گوارشی بوده اند؟
  • آیا نشانه های فیزیکی خاصی را در خود مشاهده کرده اید؟
  • آیا به خاطر سیر بودن،  مجبور به بالا آوردن غذای خود شده اید؟
  • از چه زمانی نگران وزن خود بوده اید؟
  • از چه روش هایی را برای کاهش وزن استفاده می کنید؟

ملاقات با پزشک برای بیمار مبتلا به آنورکسیا

از بیمار مبتلا به آنورکسیا حمایت کنید

مقابله با بی اشتهایی امر دشواری می باشد. به خصوص زمانی که از سمت جامعه، فرهنگ و حتی خانواده پیام های غلط دریافت می کنید. حتی ممکن است افرادی را مشاهده کنید که می گویند ای کاش دچار بی اشتهایی بوده اند تا می توانستند کمی وزن از دست بدهند.

حمایت از بیمار مبتلا به آنورکسیا

تفاوتی نمی کند که خودتان یا فردی از اعضای خانواده به آن بیماری مبتلا است اما برای مقابله با آن بهتر است حتما از کمک های پزشکی و روان درمانی استفاده کنید. به کار گیری روش های موثر برای مواجه با بیماری آنورکسیا و دریافت حمایت لازم از دوستان و خانواده برای درمان بی اشتهایی عصبی لازم است.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *