با آغاز دوران بارداری تغییرات فیزیکی و هورمونی در خانم ها پدیدار می شود. این تغییرات هورمونی همواره با مشکلاتی برای مادر باردار همراه است. مشکلاتی از قبیل تهوع، ویار صبحگاهی و یبوست. یکی از مشکلات مهم و رایج در دوران بارداری استفراغ خونی است که خیلی نگران کننده نیست ولی در موارد خاص ممکن است خطر ناک باشد و باید به دنبال علت و درمان آن بود.
استفراغ خونی در دوران بارداری
خانم ها در دوران بارداری به یک ابر قهرمان تبدیل می شوند و به خاطر تغییرات هورمونی سرشار از احساسات مختلفی می گردند. تغییرات هورمونی و فیزیکی سبب ایجاد مشکلاتی در بدن مادر می شود، از جمله این مشکلات استفراغ خونی در بارداری است. این مشکل در ابتدا طبیعی بوده اما امکان وجود یک بیماری نیز وجود دارد. مادر باردار برای یافتن علت استفراغ خونی باید با پزشک مشورت کرده و درمان شود.
دلایل بروز استفراغ خونی
استفراغ خونی در دوران بارداری بنا به علت های مختلفی ممکن است اتفاق بیافتد. در ادامه به بررسی علل این موضوع می پردازیم.
کم آبی بدن: یکی از مهمترین دلایل استفراغ خونی کم آبی بدن است. با کم شدن آب بدن فشار افزایش پیدا کرده و استفراغ باعث کاهش رنگدانه های صفراوی و خون می شود.
التهاب و ورم در روده: التهاب در مایع داخلی معده ایجاد کاستریت یا همان ورم معده می کند. کاستریت حاد التهاب جزئی به همراه دارد اما کاستریت مزمن باعث التهاب مزمن می شود. مشکل در دستگاه گوارش باعث استفراغ خونی در بارداری می شود.
گرسنگی: تغذیه مادر در زمان حاملگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بر سلامت جنین تاثیر مستقیم دارد. در برخی موارد تغذیه نامناسب و گرسنگی عاملی برای بروز استفراغ خونی است.
رژیم نامناسب: رعایت نکردن رژیم غذایی مناسب در حاملگی منجر به بروز استفراغ خونی می گردد. این مشکل بیشتر در اوایل صبح و یا بعد از خوردن غذا اتفاق می افتد.
پاره گی ریوی: برخی از مادران باردار در دوران بارداری بیش از حد استفراغ کرده و حالت تهوع دارند. استفراغ اگر شدید باشد باعث تجزیه مری شده و خونریزی در رحم را ایجاد می کند.
فشار خون: گاهی اوقات فشار خون بالا در حاملگی باعث استفراغ خونی می شود. در این مورد توصیه می شود تا مادر باردار از محیط های پر استرس به دور باشد و استراحت کند. استرس بی اندازه بر مادر و جنین تاثیر گذار است.
مسمومیت غذایی: استفاده از غذاهای نامناسب و سمی در زمان بارداری به مسمومیت و خونریزی ختم می شود. پس قبل از مصرف هر نوع میوه و یا سبزی از تمیز بودن آن اطمینان حاصل نمایید. از مصرف مواد غذایی که ایجاد حساسیت و آلرژی می کنند پرهیز نمایید.
مصرف برخی داروها: برخی از داروهای ضد التهابی مثل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکس ممکن است باعث خونریزی شود. این داروها مستقیما باعث تخریب معده می شوند. آسپرین لخته شدن خون را کم کرده و در عملکرد پلاکت ها اختلال ایجاد می کند.
پارگی در دستگاه گوارش: در مادران بارداری که حالت تهوع زیادی داشته و بیش از حد استفراغ می کنند فشار زیادی به مری و معده و شکم آنها وارد می شود و التهاب شدید در سینه ایجاد می شود. درد در قفسه سینه ، تنگی نفس و استفراغ از علائم پارگی در دستگاه گوارش است.
سیروز: مشکل سیروز به خاطر مصرف بی اندازه الکل و یا بیماری هایی مثل هموکروماتوز است. در بیماری سیروز رگ های خونی شروع به رشد کرده و امکان پاره شدن دارند. سیروز با حالت تهوع، استفراغ خونی و ضعف شدید همراه است.
از موارد جزئی دیگری که باعث بروز استفراغ خونی در بارداری می شوند می توان به پانکراتیت، زخم معده، سرفه مزمن، فرسایش پوشش معده اشاره کرد.
رنگ خون در استفراغ
رنگ خون در استفراغ اگر مشکل در اسفنکتر مری پایین باشد، قرمز و تازه به نظر می آید. اما اگر مشکل در معده باشد رنگ خون در استفراغ سیاه یا قهوه ای تیره است. در زمان مشکل در روده کوچک به رنگ قهوه خاکستری است. در حالت کلی استفراغ خونی در بارداری شبیه به قهوه سیاه است.
علائم و نشانه های استفراغ خونی
بعضی از علائمی که ممکن است با استفراغ خونی در بارداری همراه باشد شامل حالت تهوع، درد و ناراحتی در شکم، استفراغ معده است. این علائم طبیعی بوده و نگران کننده نیست اما در صورت بروز علائمی مثل تاری در دید، سرما خوردگی، گیجیف ضربان شدید قلب، پوست سرد، مشکل در تنفس، خونریزی بعد از آسیب، درد شدید در شکم و پوست کثیف باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه شود.
عوارض ناشی از استفراغ خونی در حاملگی
استفراغ خونی در بارداری با عوارضی همراه است که به آن اشاره می کنیم:
- خفه شدن: یکی از رایج ترین مشکلات در استفراغ احساس خفگی در زمان خوردن است.
- کم خونی: در زمان استفراغ خونی به دلیل کم شدن گلبول های سالم خون امکان کم خونی در بدن وجود دارد.
- احساس افسردگی: افسردگی در بارداری مشکلات دیگری مثل نفس کشیدن سریع و پشت سر هم، پوست سرد و رنگ پریده، سرماخوردگی، کم شدن ادرار را به همراه دارد که در صورت مواجهه با آن حتما به پزشک مراجعه نمایید.
درمان دارویی استفراغ خونی
برای درمان استفراغ خونی در بارداری زمانی که خون زیادی از دست رفته باشد پزشک ممکن است یکی از روش های زیر را بکار ببندد.
- انتقال خون
- اعمال اکسیژن
- دارو برای کاهش اسید معده
- درمان EGD به کمک لیزر برای جلوگیری از خونریزی
- خارج کردن مایعات از طریق رگ ها
- در موارد حاد خونریزی داخلی یا زخم ممکن است پزشک پیشنهاد جراحی بدهد.
درمان خانگی برای رفع استفراغ خونی در حاملگی
برای به کار گیری درمان های خانگی حتما با پزشک خود مشورت نمایید. برخی از درمان های خانگی برای رفع استفراغ خونی در بارداری عبارتند از:
- آب شور: از طریق آب شور بدن مکمل ها و مایعات از دست رفته را بدست آورده و به بهبود شما کمک می کند.
- آب میوه: برای برطرف کردن کم ابی در بدن آب میوه یک روش درمانی مفید است.
- داشتن رژیم غذایی متعادل: در دوران بارداری مواد مغذی و حیاتی برای بدن را مصرف نمایید تا انرژی از دست رفته به شما باز گردد.
- مصرف غذا های سبک: غذاهای سبک اما مفید بخورید.
- خوردن کم غذا: غذا را به مقدار کم و در فاصله زمانی ۲ ساعته بخورید و از خوردن غذا قبل از خواب پرهیز نمایید.
- هیدراته کردن بدن: با خوردن ۱۰ تا ۱۲ لیوان آب و آب میوه تازه از خشکی معده و استفراغ جلوگیری نمایید.
- پرهیز از غذا های چرب و تند
- مصرف زنجبیل: زنجبیل در کاهش حالت تهوع در دوران بارداری مفید بوده و می توانید آن را با آب میوه مصرف نمایید. تا از استفراغ خونی در بارداری در امان بمانید.
- یوگا: تمرینات یوگا در دوران بارداری سبب پیشگیری از استفراغ در دوران بارداری می شود.
- استفاده از هوای تازه
- استراحت کافی: در زمان استفراغ خونی در بارداری به اندازه کافی استراحت کنید.
منبع : آرگا
