شایع ترین محل وارد شدن ضربه و صدمه سر می باشد که در واقع ضربه مغزی یکی از آسیب هایی می باشد که باعث می شود مغز به سمت جلو و عقب جمجمه حرکت کند و دارای علائم مختلفی می باشد که برخی علایم بلافاصله پس از آسیب ظاهر می شوند.
نشانه ها و علایم ضربه مغزی
ضربه مغزی یکی از آسیب های ناشی از وارد شدن ضربه به سر می باشد که بر عملکرد مغز تاثیر گذار است بنابراین هرگونه ضربه ای که مثلا در فوتبال و یا تصادف به سر برخورد می کند ممکن است ضربه مغزی را به دنبال داشته باشد که فرد با برخورد ضربه به مدت چند ثانیه بیهوش می شود البته برخی از افراد نیز بیهوش نمی شوند و ضربه به سر در آن ها با علائم زیر همراه می باشد.
- گیجی و گنگی
- احساس فشار یا سردرد در مغز
- درد در گوش
- سرگیجه
- استفراغ
- حالت تهوع
- خستگی
- گیج و مبهوت بودن
- مبهم صحبت کردن
- تاخیر در جواب دادن به سوالات
برخی از افراد که دچار ضربه مغزی می شوند ممکن است این علایم ضربه مغزی را بلافاصله داشته باشند اما برخی دیگر ممکن است ساعت ها و یا روز ها بعد از جراحت به تاخیر افتاده باشد مانند:
- اختلالات خواب
- حس نکردن مزه و بو
- مشکلات تنظیم روانی و افسردگی
- حساس بودن به نور و صدا
- رسیدگی به شکایات و مشکلات حافظه
- حساسیت و دیگر تغییرات شخصیت
نشانه های ضربه مغزی در کودکان
یکی از رایج ترین مشکلات در ببین کودکان برخورد ضربه به سر می باشد اما تشخیص ضربه مغزی در کودکان مشکل است که در واقع برخورد ضربه شدید به سر کودکان با علائم زیر همراه است.
- مدام گریه کردن
- گیج و مبهوت
- بی قراری
- از دست دادن تعادل
- تغییر در الگوی خواب
- علاقه نداشتن به اسباب بازی های مورد علاقه
در صورت مشاهده علائم زیر در فرد بزرگسال حتما به پزشک مراجعه کنید:
- بدتر شدن سردرد در طول زمان
- از دست دادن هوشیاری برای مدت طولانی تر از ۳۰ ثانیه
- تغییرات در هماهنگی فیزیکی
- تغییراتی مانند عصبانیت در رفتار او
- دشواری تشخیص افراد و یا مکان
- تغییرات در گفتار مانند مبهم حرف زدن
پیشگیری از وارد شدن آسیب به سر
به منظور پیشگیری و یا به حدقل رساندن آسیب به سر نکات زیر را رعایت کنید:
پوشیدن لباس های محافظ
یکی از راه های پیشگیری آسیب به سر این است که در زمان ورزش و فعالیت های تفریحی دیگر لباس مناسب ورزش مورد نظر را بپوشید.
بستن کمربند ایمنی
از دیگر عواملی که به پیشگیری از ضربه مغزی کمک می کند این است که در حین رانندگی از بستن کمربند ایمنی اطمینان حاصل کنید.
ایمن کردن خانه
از دیگر علت های اصلی ضربه به سر افتادن در اطراف خانه می باشد بنابراین خانه خود را روشن نگه دارید، همچنین کف اتاق تان از هر چیزی که باعث افتادن شما می شود آزاد کنید.
ضربه مغزی و کما
گاهی ضربه مغزی ممکن است به حدی شدید باشد که با عواملی چون کاهش سطح هوشیاری، به کما رفتن و مرگ مغزی همراه شود و یا اگر ضربه مغزی خفیف باشد منجر به تشنج، ورم مغزی، عفونت‌های مغزی، آسیب به رگ‌ها و اعصاب مغزی، اختلالات حافظه، یادگیری و اختلالات رفتاری می شود.
بازگشت فرد به زندگی عادی پس از ضربه مغزی
عوارض ضربه به مغزی و تاثیرات آن بر زوال عقل
تحقیقات انجام گرفته در طی سی سال گذشته و در سالهای اخیر، آسیب های ناشی از ضربه مغزی شدید و متوسط را در افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و بیماری های دیگر زوال عقل در سالهای بعد از آسیب های مغزی مرتبط می دانند.
از جمله مطالعات انجام گرفته مهم در این زمینه که نشان دهنده خطر ابتلا به این بیماری است، آن است که افراد سالمند که دارای سابقه آسیب ضربه مغزی متوسط هستند، در مقایسه با سالمندانی که دچار هیچگونه آسیب سر نبوده اند، ۲.۳ بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر هستند و افراد با سابقه ضربه مغزی شدید، ۴.۵ برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری می باشند.
تحقیقات جدید نشان داده است ؛ افرادی از قبیل ورزشکاران حرفه ای و جانبازان جنگی که با آسیب های مغزی مداوم (ضربه مغزی) و یا ضربه های متعدد به سر بدون اینکه هوشیاری خود را از دست دهند، مواجه بوده اند، بیشتر در معرض خطر عارضه های مغزی با نام آنسفالوپاتی مزمن ناشی از ضربه (CTE) به نسبت افرادی که دچار آسیب های مغزی مکرر نشده اند، می باشند.
تحقیقات رایجی که در رابطه با تغییر های ایجاد شده در علم شیمی مغز ناشی از آسیب ضربه ای مغز وجود دارد، رابطه بین آسیب ضربه ای مغز و ناهنجاری های پروتئین انگ (بتا آمیلوئید و تاو) مربوط به آلزایمر را نشان می دهد.
تشخیص ضربه مغزی
ارزیابی های متخصصان سلامت در رابطه با ضربه مغزی شامل موارد زیر می باشد :
- سوالاتی در مورد شرایط آسیب
- ارزیابی سطح هوشیاری بیمار و گیجی وی
- معاینه عصبی به منظور ارزیابی حافظه، بینایی، شنوایی، تعادل، لمس، واکنش ها و سایر شاخص های عملکرد مغز
- بسته به ماهیت آسیب ضربه ای مغز و شدت علایم آن، تصویر برداری از مغز با توموگرافی کامپیوتری به منظور تشخیص وجود خونریزی یا تورم در مغز می تواند مورد نیاز باشد.
منبع : آرگا
