شب قدر، یا لیله القدر یکی از سه شب نوزدهم، بیست و یکم یا بیست و سوم ماه مبارک رمضان است که بسیار پر فضیلت می باشد و بر اساس آیات، احادیث و روایات احیای این شب ها به دلیل نزول قرآن در این یکی از این شب ها و همچنین رقم خوردن تقدیر انسان تا یک سال بعد، بسیار سفارش شده و اعمالی برای این شب ذکر گردیده است که در این مطلب می توانید، با چگونه خواندن نماز این شب آشنا شوید.
نماز شب قدر و فضیلت خواندن آن
در احادیث و روایات بی شماری برای شب های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه رمضان اعمالی ذکر شده است، زیرا علاوه بر احتمال نزول یک باره قرآن در یکی از این سه شب، حضرت علی(ع) نیز در شب نوزدهم ماه رمضان ضربت می خورند و در شب بیست و یکم به شهادت می رسند. به دلیل فضیلت شب های قدر که در قرآن و در سوره قدر نیز به اهمیت این شب اشاره شده است، روزه داران این شب ها را به ذکر دعا، خواندن نماز و قرآن به سر گرفتن احیا می دارند و همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد نماز شب قدر، یکی از اعمال مشترک این شب ها می باشد، که نمازگزار باید به صورت زیر این نماز را بخواند:
- این نماز دو رکعتی می باشد.
- در رکعت اول بعد از حمد، هفت مرتبه سوره توحید خوانده شود.
- در رکعت دوم نیز بعد از حمد، هفت مرتبه سوره توحید بخواند.
- بعد از اتمام نماز، هفتاد مرتبه «استغقر الله و اتوب الیه» خوانده شود.
«شیخ عباس قمی در مفاتیح این نماز را از علامه مجلسی نقل کرده است. علامه مجلسی نیز در کتاب زاد المعاد بدون ذکرِ سند، حدیثی از پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) نقل کرده است که بر اساس آن حدیث هر کس نماز شب قدر را بخواند و هفتاد مرتبه ذکر استغفار را بگوید، پیش از آنکه از جای خود برخیزد خداوند خود و والدینش را مورد مغفرت قرار می‌دهد و خداوند گروهی از ملائکه را مأمور می‌کند تا برای او حسنه بنویسند و نیز فرشته‌ای که برای او در بهشت درخت بکارد و قصر بنا کند و…»
اعمال مشترک شب های قدر
۱. انجام غسل در هنگام غروب آفتاب، تا نماز شام با این غسل خوانده شود.
۲. نماز شب قدر یا نماز هفت قل هو الله خوانده شود و از نمازگزار از جای خود برنخیزد تا او و پدر و مادرش را مورد مغفرت الهی قرار گیرند.
۳. قرآن را مقابل صورت خود بگشاید و این ذکر را بگوید :
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِکِتَابِکَ الْمُنْزَلِ وَ مَا فِیهِ وَ فِیهِ اسْمُکَ الْأَکْبَرُ وَ أَسْمَاؤُکَ الْحُسْنَى وَ مَا یُخَافُ وَ یُرْجَى أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ عُتَقَائِکَ مِنَ النَّارِ.
سپس قرآن را بر روی سر بگذارد و این ذکر را بگوید :
اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ فَلا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ
و در ادامه بگوید :
- بِکَ یَا اللَّهُ (ده مرتبه)
- بِمُحَمَّدٍ (ده مرتبه)
- بِعَلِیٍّ (ده مرتبه)
- بِفَاطِمَهَ (ده مرتبه)
- بِالْحَسَنِ (ده مرتبه)
- بِالْحُسَیْنِ (ده مرتبه)
- بِعَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ (ده مرتبه)
- بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ (ده مرتبه)
- بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (ده مرتبه)
- بِمُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ (ده مرتبه)
- بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى (ده مرتبه)
- بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ (ده مرتبه)
- بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ (ده مرتبه)
- بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ (ده مرتبه)
- بِالْحُجَّهِ (ده مرتبه)
در آخر حاجات خود را از خدواند بخواهد.
۴. زیارت امام حسین (ع) خوانده شود.
در روایتی این چنین آمده است:
هنگامى که شب قدر مى شود، منادى از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر می دهد که خدا هر که را به زیارت مزار امام حسین علیه السّلام آمده آمرزید.
۵. شب قدر را احیا بدارید و در روایتی برای شب زنده داری این شب بیان شده است:
هر که شب قدر را احیا بدارد، گناهانش آمرزیده مى شود، هر چند به شماره ستارگان آسمان و سنگینى کوه ها و پیمانه دریاها باشد.
۶. خواندن صد رکعت نماز می باشد، که در هر رکعت آن بعد از حمد ده مرتبه سوره توحید خوانده شود.
۷. خواندن این دعا می باشد:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَمْسَیْتُ لَکَ عَبْدا دَاخِرا لا أَمْلِکُ لِنَفْسِی نَفْعا وَ لا ضَرّا وَ لا أَصْرِفُ عَنْهَ
سُوءا أَشْهَدُ بِذَلِکَ عَلَى نَفْسِی وَ أَعْتَرِفُ لَکَ بِضَعْفِ قُوَّتِی وَ قِلَّهِ حِیلَتِی فَصَلِّ عَلَى
مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْجِزْ لِی مَا وَعَدْتَنِی وَ جَمِیعَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِنَ الْمَغْفِرَهِ
فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ وَ أَتْمِمْ عَلَیَّ مَا آتَیْتَنِی فَإِنِّی عَبْدُکَ الْمِسْکِینُ الْمُسْتَکِینُ الضَّعِیفُ
الْفَقِیرُ الْمَهِینُ اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْنِی نَاسِیا لِذِکْرِکَ فِیمَا أَوْلَیْتَنِی وَ لا [غَافِلا] لِإِحْسَانِکَ
فِیمَا أَعْطَیْتَنِی وَ لا آیِسا مِنْ إِجَابَتِکَ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّی فِی سَرَّاءَ [کُنْتُ] أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ
شِدَّهٍ أَوْ رَخَاءٍ أَوْ عَافِیَهٍ أَوْ بَلاءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْمَاءَ إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعَاءِ
در روایات آماده است که این دعا را حضرت سجاد (ع) در شب های قدر و در حالت قیام و قعود و رکوع و سجود می خواندند.
علاوه بر نماز شب قدر، همچنین دیگر اعمال مشترک ذکر شده، علامه مجلسی نیز در باب اعمال این شب های پر فضیلت فرموده اند:
بهترین اعمال در این شبها، درخواست آمرزش و دعا است، براى حوایج دنیا و آخرت خود، و پدر و مادر و خویشان، و برادران و خواهران مؤمن، چه آنانکه زنده اند، و چه آنانکه از دنیا رفته اند، و خواندن اذکار، و صلوات بر محمّد و آل محمّد علیهم السّلام به هر اندازه که بتواند و در بعضى از روایات وارد شده: دعاى جوشن کبیر را در این سه شب بخواند. فقیر گوید: که دعاى جوشن کبیر را در بخش هاى پیش آورده ام. روایت شده که خدمت رسول خدا صلى اللّه علیه و آله عرض شد: اگر شب قدر را یافتم، از خداى خود چه بخواهم؟ فرمود: عافیت. دوّم: اعمال مخصوص هر یک از این شب ها است.
لازم به ذکر است که هر یک از شب های قدر اعمال جداگانه ای دارد، که برای آشنایی با این اعمال و دیگر اعمال ماه مبارک رمضان می توانید، به قسمت دانستنی های مذهبی مراجعه نمایید.
منبع : آرگا
