سیستم از اجزای گوناگونی تشکیل شده است که همگی با یکدیگر در حال تعامل هستند و به دنبال یک هدف مشترک می باشند. تعامل در هر سازمان برای دستیابی به اهداف دارای اهمیت است و زمانی که تعامل وجود نداشته باشد نظم و هماهنگی سازمان نیز فرو می پاشد. در نگرش سیستمی، این تعامل در میان همه اجزا برقرار است و همه چیز مانند یک سیستم در نظر گرفته می شود که هر جز بر دیگری تاثیرگذار است. بر اساس این تعریف در این نگرش زمانی یک تصمیم گرفته می شود تاثیر آن بر همه اجزا در نظر گرفته می شود و این در نهایت ثمر بخشی آن را افزایش می دهد.
نگرش سیستمی:
تفکر سیستمی در سازمان دارای چارچوب های مختلفی است در این چارچوب تنها تعامل است که می تواند آن ها را به یکدیگر متصل کند و زمانی که این تعامل از سیستم گرفته شود شما تنها شاهد یک مجموعه هستید نه یک سیستم. یکی از نکات مهم در رابطه با تفکر سیستمی و سازمان ها اجزای متعدد است که هر سازمان با توجه به هویت خود دارای اجزای گوناگونی است.
در نتیجه تعاملی که در سازمان و تفکر سیستمی وجود دارد ما می توانیم شاهد رفتار سازمانی نیز باشیم زیرا تعامل زمانی صورت می گیرد که این رفتارها در سازمان نمایان شود. در این نگرش هر سیستم دارای حد و مرزی است که آن را از سایر سازمان ها جدا کرده اما تعامل آن را قطع نمی کند. هدف نیز عنصر و عامل مهم دیگری است که در هر سازمانی دیده می شود و موفقیت آن ها بستگی به نوع هدف و دست یافتنی بودن آن دارد.
مزایای تفکر سیستمی:
سیستمی کار کردن در سازمان می تواند عواقب مثبت بسیاری داشته باشد و از همه مهم تر یکپارچگی است که در میان سازمان ایجاد می کند. پویایی و فعال بودن که در این سازمان دیده می شود هدف مشترکی است که در تمام سازمان وجود دارد و آن را احاطه کرده است.
- هدفمند بودن و تعامل و اتحادی که بین اجزای سازمان برای دستیابی به یک هدف مشترک دیده می شود.
- یکپارچگی مدیریت و هدفمند بودن آن، وجود رهبری اثربخش و تعیین اهداف معین برای سایر اجزا
- تقسیم تخصصی کار، تفویض اختیار، تقسیم کار پیشرفته که از قبل به شکل نظام یافته تنظیم شده اند.
- نداشتن بحران ها رهبری، کنترل در سازمان، بحران نبود استقلال و بوروکراسی در سازمان
- حفظ دائمی سازمان در تفکر سیستمی و استفاده از آنتروپی منفی
- رهایی از تفکرات سنتی، کمک کردن به بلوغ سازمان، وجود اصل تضاد در سازمان
معایب تفکر سیستمی:
این نگرش علاوه بر فواید بسیاری که برای سازمان ها دارد می تواند دارای تاثیرات منفی نیز باشد و یکی از این معایب می تواند سیستمی نگاه کردن به سازمان باشد که بیش از حد نگاهی خشک به سازمان دارد و به دنبال روابط علت و معلولی است.
این نگرش در کوتاه مدت ممکن است از نتایج مثبتی بهره مند باشد اما اغلب در بلند مدت شاهد تاثیرات مثبتی از آن نخواهیم بود. زیرا به تدریج ممکن است سازمان دچار تغییراتی شود که در این نوع نگرش این تغییرات نادیده گرفته می شود.
داشتن رابطه علت و معلولی در نگرش سیستمی، موجب بروز اشتباهات مختلفی در اینگونه از سازمان ها می شود از جمله اینکه در اینگونه از سازمان ها ممکن است رابطه همبستگی میان اجزا با رابطه علت و معلولی آن ها اشتباه گرفته شود.
منبع : آرگا
