افزایش مسئولیت پذیری در کودکان چه راهکارهایی دارد؟

والدینی که از کودکی با فرزندان خود ارتباط قوی دارند و می توانند از این طریق، احساس پذیرش مسئولیت در کودکان را افزایش دهند دارای فرزندانی موفق در جامعه هستند. پذیرش مسئولیت یکی از نکات اخلاقی بسیار مهم است که در داشتن یک جامعه آرمانی مد نظر است. این امر می تواند پایه ای مهم برای بنای سایر ویژگی های اخلاقی در افراد یک جامعه و فرهنگ باشد.

مسئولیت پذیری در کودکان:

کودک تا زمانی که با واژه مسئولیت پذیری در زندگی آشنا نشود نمی تواند این امر را در عمل نشان دهد و در حقیقت تربیت والدین و آگاهی که به کودک می دهند در این زمینه مهم است. کودکانی که دارای والدینی مسئولیت پذیر هستند به خوبی می توانند این ویژگی را در خود پرورش دهند.

پذیرش مسئولیت در کودکان کار دشواری نخواهد بود فقط نیازمند آگاهی و اطلاعات لازم در این زمینه است که والدین و معلمان نیاز است تا این اطلاعات کسب کنند. شما می توانید این با استفاده از برخی تکنیک های تقویت مسئولیت پذیری کودکی سالم و با پذیرش مسئولیت بالا تربیت کنید.

جمع کردن وسایل:

یکی از ابتدایی ترین و مهم ترین مراحل برای شکل گیری مسئولیت پذیری در بچه ها، جمع کردن وسایل شخصی در سنین خاص است. کودک از این طریق می آموزند تا باید وسایل مورد استفاده شخصی خود را مانند لوازم بازی، خوراکی و لباس ها را جمع و مرتب نماید.

والدین باید برای انجام این مرحله ابتدای در تربیت کودک خود از شیوه مهربانی و صمیمت استفاده کنند و به شکلی دوستانه از فرزند خود خواهش کنند که وسایل خود را جمع آوری کند تا به مرور زمان این رفتار در کودک به عنوان یک الگوی ثابت رفتاری درآید.

کمک کردن:

اگر از آن دسته از والدین هستید که به فرزند خود اجازه همکاری نمی دهید باید بدانید که شیوه تربیتی بسیار نادرستی را برای فرزند خود در پیش گرفته اید که باید مورد اصلاح قرار دهید او می تواند در جمع آوری میز ناهار به شما و اطرافیان کمک کند و از این طریق مسئولیت پذیری را می آموزد.

به طور کلی کودک در زمان آشنایی با مسئولیت پذیری با دو مفهوم مسئولیت پذیری شخصی و مسئولیت پذیری اجتماعی آشنا خواهد شد. که در نوع دوم کودک می آموزد که چگونه با کمک کردن به دیگران در جامعه موفق باشد و مسئولیت اجتماعی خود را ادا کرده باشد.

کارهای خانه:

شاید انجام دادن کارهای منزل یکی از راهکارها برای پذیرش مسئولیت در کودکان باشد اما باید توجه داشته باشید که کودکان کمتر اشتیاق به انجام این کار دارند. بنابراین نباید آن ها را برای انجام چنین کاری اجبار کرد تا با سر باز زدن از آن زمینه ای برای عدم نپذیرفتن مسئولیت ها ایجاد نشود.

در حقیقت والدین با اجبار کودکان در این زمینه موجب گریز آن ها می شوند و این گریز به آن ها می آموزد که می توانند در صورت عدم تناسب مسئولیت با خواسته از آن سر باز زنند و رفتاری غیر اخلاقی را در آنان ایجاد می کند.

برنامه ریزی روزانه:

برنامه ریزی روزانه یک برنامه ریزی دقیق و سنجیده است که در صورت آموزش انجام این فعالیت در کودکی، کودک می آموزد که چگونه با برنامه ریزی داشتن تمام مسئولیت های خود را به خوبی و بدون نقص زمان انجام دهد.

تشویق کردن:

پذیرش مسئولیت در بچه ها یک وظیفه دشوار است و در صورت تشویق نشدن کودک دلزدگی خواهد شد. بنابراین لازم است تا بعد از انجام دادن وظایف درست کودک مورد تشویق قرار بگیرد این تشویق نباید با دوام باشد چون ارزش کار کودک را به تشویق وابسته می کند که در آینده تاثیرگذاری نخواهد داشت.

بی مسئولیت خطاب نکردن:

یکی از نکاتی که در این شیوه تربیتی برای کودکان باید مورد توجه قرار بگیرد بی مسئولیت خطاب کردن کودک است زیرا موجب می شود تا کودک واقعا احساس بی مسئولیت و بی اعتمادی نسبت به خود داشته باشد.

مسئولیت مناسب سن:

مسئولیت پذیری در بچه ها باید متناسب با سن آن ها سنجیده شود و مسئولیت هایی را بر عهده کودک باید قرار داد که هم به لحاظ رشد سنی، عقلی و هم عاطفی دارای تناسب باشد.

اجازه دادن جهت تلاش برای خواسته هایش :

اکثر والدین تمایل به برآورده شدن نیاز کودک در کمترین زمان را دارند و شاید این موضوع در ابتدا باعث رضایت کودک شود اما به مرور زمان همراه با پیامد های نامناسبی خواهد بود از این رو، به کودک تان آموزش دهید که به منظور به دست آوردن چیزی باید پس اندازه داشته و برای به دست آوردن آن تلاش کند.

عجول نبودن در نجات کودک از یک شرایط سخت :

به منظور اینکه کودک احساسات و ترس خود را بشناسد به او کمک کرده و اطمینان حاصل نمایید که از مشکلات فرار نخواهد کرد همچنین، اجاره داده تا خودش با مشکلاتی مانند جبران خسارت یا عذر خواهی کنار آید.

تشویق کودک به منظور جبران خسارت :

در صورتی که کودک تان موبالیش را کم گرده یا کتابی را به امانت گرفته و یا اسباب بازی دوستش را خراب کرده است و….بهتر است این خسارت ها را با پول ماهیانه اش جبران نماید تا دیگر این کار ها را انجام ندهد.

 دادن فرصت کافی به کودک :

همانطور که می دانید آموزش هر نو مهارتی به صبر و حوصله نیاز دارد از این رو، به منظور اینکه کودک تان دنیای اطراف را بشناسد شما توصیه لازم را به او داده ولی به منظور افزایش سرعت در روند انجام کارها خودتان آن را انجام ندهید.

الگوی مناسبی برای کودک :

کودک جهت پرورش رفتاری در خود باید آن را در رفتار والدین خود ببینید از این رو، والدین اکثر مهارت ها را می توانند با رفتارشان به کودک آموزش دهند.

بررسی انواع مسئولیت پذیری :

به صورت کلی می توان گفت دو نوع مسئولیت پذیری داریم که عبارتند از : مسئولیت پذیری اجتماعی و شخصی که منظور از مسئولیت پذیری شخصی و خانوادگی وظایف شخصی می باشند که کودک در سنین پایین قادر به انجام آن هستند مانند : لباس پوشیدن، شستن دست ها، مسواک زدن و… کودک علاوه بر این مسئولیت باید وظیفه ای در رابطه با کارهای منزل نیز به او واگذار شود تا مسئولیت پذیری اجتماعی را یاد گرفته و در برابر دیگران احساس مسئولیت داشته باشد.

به منظور دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه روانشناسی کودک می توانید بر روی لینک کلیک نمایید.

منبع : آرگا