مبطلات روزه و مکروهات روزه را بهتر بشناسید

چندین مورد روزه را باطل می کند که اگر بوسیله این مبطلات، روزه فردی باطل شود باید کفاره روزه را بدهد و قضای روزه را بعد از اتمام ماه مبارک رمضان بگیرد. بنابراین علاوه بر دانستن این موارد باطل کننده روزه، شناخت مکروهات روزه برای هر فرد روزه داری لازم و ضروری است.

مکروهات و مبطلات روزه

روزه از اعمال مذهبی است که بر مسلمانان واجب شده است و هر فردی که روزه می گیرد باید با مکروهات و مبطلات روزه آشنا باشد تا روزه وی مورد قبول درگاه حق قرار بگیرد. در مطالب قبلی نحوه خواندن نماز شب را در اختیار شما عزیزان قرار دادیم در ادامه قصد داریم تا شما را مکروهات و مبطلات روزه آشنا سازیم.

مواردی که روزه را باطل می کنند چه چیزهایی هستند ؟

• جماع
  

نزدیکی کردن در ماه رمضان باعث باطل شدن روزه می شود حتی اگر تا ختنه گاه دخول انجام شود و منی نیز بیرون نیاید. توجه داشته باشید اگر کمتر از مقدار ختنه گاه داخل شود و منی بیرون نیاید روزه باطل نخواهد شد.
اگر فراموش کند که روزه گرفته است و نزدیکی کند و یا او را به نزدیکی مجبور کنند روزه باطل نمی شود ولی اگر در حین نزدیکی یادش بیاید که روزه است باید فورا از آن حال بیرون بیاید و اگر از حالت نزدیکی خارج نشود روزه وی باطل می شود.

• آشامیدن و خوردن

یکی از مبطلات روزه، خوردن و آشامیدن روزه دار از روی عمد است.
اگر فرد روزه دار در حالی که مشغول خوردن سحری است بفهمد اذان صبح را می گویند باید لقمه را از دهانش بیرون آورد و اگر به طور عمد لقمه را بخورد روزه اش باطل می شود و باید کفاره آن را بدهد.
اگر فرد روزه دار سهوا چیزی بیاشامد و بخورد روزه اش باطل نمی شود همچنین احتیاط واجب بر آن است که روزه دار از استفاده آمپولی که به جای غذا به کار می رود پرهیز کند ولی استفاده از آمپول بی حسی دندان باعث باطل شدن روزه نمی شود.
اگر فرد روزه دار پس مانده غذایی که لای دندان هایش گیر کرده است را به طور عمد بخورد روزه وی باطل می شود.
فردی که روزه می گیرد نیازی نیست که قبل از اذان صبح دندان هایش را خلال کند ولی اگر بداند غذایی که در لای دندان ها گیر کرده است در طول روز فرو می رود باید از خلال دندان قبل از اذان صبح استفاده کند.

• استمناء

اگر فرد روزه دار استمناء کند و عملی را انجا دهد که منی از او بیرون اید روزه اش باطل می شود ولی اگر منی بی اختیار از فرد روزه دار بیرون آید روزه او باطل نمی شود.

• دروغ بستن به پیغمبر و خدا و جانشینان پیغمبر

اگر فرد روزه دار به صورت نوشتاری و گفتاری و مانند اینها به پیامبر و خدا و جانشینان پیامبر دروغ ببندد روزه وی باطل می شود.

• رساندن گرد و غبار غلیظ به حلق

یکی از موارد باطل کننده روزه، رساندن گرد و غبار چیزهایی که خوردن آن ها حلال و یا حرام است به حلق می باشد.

• فرو بردن همه سر در آب

اگر فرد روزه دار به طور عمد همه سر خود را در آب فرو ببرد روزه اش باطل است ولی اگر همه بدن داخل آب باشد و سر از آب بیرون باشد روزه او باطل نمی شود.
اگر نصف سر را به صورت یکدفعه و نصفه دیگر سر را در دفعه بعدی داخل آب فرو ببرد روزه او باطل نمی شود.
فرو بردن سر درون آب مضاف روزه را باطل نمی کند همچنین اگر فرد روزه دار بدون اختیار درون آب بیفتد و همه قسمت های سر او را آب بگیرد روزه اش باطل نمی شود.
اگر فرد روزه دار فراموش کند که روزه گرفته است و سر خود را درون آب فرو ببرد و یا فرد دیگری به زور سر او را درون آب فرو ببرد چنانچه در زیر آب یادش بیاید روزه گرفته است و یا آن شخص دست خودش را بردارد باید سر را فورا از آب بیرون آورد تا روزه اش باطل نشود.

• اماله کردن با چیزهای روان

اماله کردن با چیز مایع از موراد باطل کننده روزه است و اگر اماله کردن برای معالجه و از روی ناچاری باشد روزه باطل نمی شود.

• باقی ماندن بر حیض و نفاس و جنابت تا اذان صبح

اگر فردی که جنب است از روی عمد تا اذان صبح غسل نکند روزه او باطل است همچنین اگر فردی که تیمم به او واجب است از روی عمد تیمم نکند روزه اش باطل می شود.
اگر فردی تا اذان صبح غسل و تیمم نکند و غسل نکردن او از روی عمد نباشد روزه اش قبول است ولی اگر به طور کامل فراموش کند روزه ماه رمضان باطل می شود.
فردی که در ماه رمضان وقت غسل و تیمم کردن ندارد نباید خودش را جنب کند و اگر برای تیمم وقت دارد و خودش را جنب کرد روزه وی با تیمم صحیح است.
اگر فردی در شب ماه رمضان جنب باشد و بداند که بخوابد برای غسل کردن بیدار نمی شود باید ابتدا غسل را انجام دهد سپس بخوابد و اگر از روی عمد بخوابد و بیدار نشود روزه او باطل است و کفاره و گرفتن قضای روزه به او واجب می شود.

• قی کردن

یکی دیگر از موارد باطل کننده روزه، قی کردن است. اگر فرد روزه دار به طور عمد قی کند روزه او باطل می شود ولی اگر سهوا و بدون هیچ اختیاری قی کند روزه او باطل نمی شود.
اگر فرد روزه دار برایش مشقت و ضرری وجود نداشته باشد باید از قی کردن پرهیز کند.

مکروهات روزه

1. ریختن دوا در چشم و کشیدن سرمه به چشم ها در صورتی که مزه و یا بوی آن به حلق فرد روزه دار برسد.
2. انجام دادن کارهایی نظیر خون گرفتن و یا حمام رفتن که باعث ناتوانی و ضعف می شود.
3. ریختن دارو در بینی اگر نداند به حلق برسد و اگر بداند دارو به حلق می سد باید از ریختن دارو در بینی خودداری کند.
4. بو کردن گیاهان و گل های معطر
5. نشستن زن ها در آب
6. استعمال کردن شیاف
7. کشیدن دندان و انجام کاری که باعث شود، از دهان خون بیاید.
8. خیس کردن لباسی که در بدن است.
9. مسواک زدن با چوب تر
10. بدون دلیل آب و یا چیزی روان در دهان کردن
11. تحریک کردن شهوت بدون قصد بیرون آمدن منی حتی اگر تحریک با بوسیدن همسر باشد.

مبطلاتی که در روزه جایز می باشد :

مسافرت رفتن (پیش از ظهر) : اگرچه موجب باطل شدن روزه می شود اما می توان انجام داد، یعنی اینکه شخص روزه دار می تواند سفر کند.

خوردن و آشامیدن : بر طبق فتوای فقها؛ خوردن و آشامیدن زمانی روزه را باطل می کند که از روی عمد باشد، اما درصورت فراموش کردن روزه دار، روزه اش صحیح است، عده ای از مراجع تقلید همچون امام خمینی، بهجت، مکارم شیرازی و شبیری زنجانی تزریق سرم های تقویتی که به جای غذا به کار می روند و یا آمپول را بنا بر احتیاط واجب جایز نمی دانند، ولی از نظر فقهایی مثل سیستانی، صافی گلپایگانی، تبریزی و خویی تزریق آمپول و سرم چه تقویتی باشد و یا غیره اشکالی ندارد.

تشنگی زیاد : از نظر بسیاری از فقها، در صورتی که شخص روزه دار دچار تشنگی شدید شود به طوری که برایش غیر قابل تحمل باشد، به قدر ضرورت و برای رفع تشنگی می تواند آب بنوشد، البته در این مورد نیز دو فتوا وجود دارد:

از نظر عده ای از فقیهان اگرچه نوشیدن آب جایز دانسته شده است اما آنها روزه را باطل می دانند، البته روزه دار باید تا زمان افطار از چیزهایی که روزه را باطل می کند، دوری نماید و نیز قضای آن روز را نیز بگیرد، حال عده ای دیگر از فقیهان با وجود نوشیدن آب، روزه را صحیح دانسته و از نظر آنها نیازی به گرفتن قضای آن نمی باشد.

دروغ گفتن

گفتن دروغ و گناهانی همچون نگاه به نامحرم و به طور کلی نگاه حرام، گوش دادن به غنا و نیز حسد با وجود اینکه حرام هستند اما روزه را باطل نمی کنند، هر چند گناه این اعمال در ماه رمضان بیشتر می باشد. به نظر فقها تنها دروغ بستن به خدا، پیامبر (ص) و امامان شیعه (ع) روزه را باطل خواهد کرد، البته برخی فقها دروغ بستن به حضرت زهرا (س) و دیگر پیامبران و جانشینان آنها را نیز موجب باطل شدن روزه می دانند.

از نظر محمد حسین کاشف الغطاء دروغ بستن به خدا، پیامبر و امامان روزه را باطل نمی کند، وی عقیده دارد، این اعمال جزو گناهان کبیره محسوب می شودو به مانند سایر گناهان در ماه رمضان حرمتش زیادتر می شود.

در این بخش از دانستنی های مذهبی با انواع مکروهات و مبطلات روزه آشنا شدید که بهتر است هر فرد روزه داری احکام مربوط به مکروهات و موراد باطل کننده روزه را به ذهنش بسپارد و کاری انجام ندهد که روزه اش باطل شود.

منبع : آرگا