پدیده ال نینو چیست؟ و آنچه باید درباره آن بدانید

پدیده ال نینو، یک فرآیند جوی- اقیانوسی است و قدرتمندترین چرخه آب و هوایی در ۶۵ سال گذشته بوده است. این پدیده در اقیانوس آرام شکل می گیرد اما به علت گردش امواج میانی روی نقاط کره زمین از جمله ایران (به طور غیر مستقیم) اثر می گذارد.

پدیده ال نینو چیست؟

جالب است بدانید که بسیاری از ترسالی و خشکسالی های به وقوع پیوسته را با این پدیده مرتبط می دانند. نوسان جنوبی یکی از بارزترین رویدادهایی است که منجر به وقوع پیوستن ناهنجاری بزرگ آب و هوایی در نقاط کره زمین می شود. طبق پژوهش هایی که هواشناسان و اقیانوس شناسان در سال های اخیر در مورد ال نینو و تاثیرات متقابل جو و اقیانوس انجام داده اند، ارتباط ناموزونی دما در سطح دریا و نوسانات فشار جو در سال های پدیده ال نینو مشخص شده است. مجموعه این تغییرات را نوسان جنوبی می نامند. انسو(ENSO) نیز کلمه ترکیبی از دو لغت ال نینو و نوسانات جنوبی می باشد(ELNino Southern Oscillation).

اولین بار واکر(۱۹۳۲) و بلیس(۱۹۳۷) به وجود نوسان در فشار سطح و در مقیاس جهانی اشاره کردند و آن را نوسان جنوبی SO نامیدند. نوسان جنوبی یک الگوی پیوند از دور در سطح جهان می باشد و به دلیل تمایز آن با سایر الگوهای پیوند از دور (نوسانات اطلس شمالی و آرام شمالی) جنوبی نام گذاری شده است.

حوزه فعالیت نوسان جنوبی توسط یک گردش مداری شرق به غرب در راستای صفحه استوا با صعود هوا در غرب اقیانوس آرام و نزول هوا(نشست) در شرق اقیانوس آرام به یکدیگر مرتبط می شوند و به این ترتیب گردشی شکل می گیرد که توسط بژرگنس(۱۹۶۹) گردش واکر نام گذاری شد. ال نینو مولفه اقیانوسی ENSO است و با دگرگونی های بزرگ در دمای سطح دریا در منطقه آرام استوایی رخ می دهد.

ویژگی های پدیده ال نینو

در زمان رخداد این پدیده، بادها در سطح استوا بر روی اقیانوس آرام از غرب به شرق می وزند. این بادها در سطح آب اقیانوس جا به جا می شوند و آب های گرم سطح اقیانوس را به سواحل غربی شمال و جنوب قاره آمریکا می برند. به دنبال این کوچ، بارندگی نیز به سمت مشرق متمایل می شود(سیل در پرو و خشکسالی در استرالیا و اندونزی) المان بارز وقوع ال نینو، افزایش غیر عادی دما در امتداد و در هر دو طرف خط استوا در اقیانوس آرام مرکزی و شرقی است. این پدیده هر چند سال یکبار با یک گرمایش عظیم و غیر معمول همراه است. به طوری که دماهای سطح دریا حداقل برای چند ماه پیاپی در ۳ تا ۵ محل ساحلی بالای حد نرمال می رود و در پی آن، دمای سطح دریا برای یک سال و بیشتر به صورت غیر عادی باقی می ماند و برای بازگشت به حالت قبل، تا ژانویه یا مارس زمان نیاز هست.

با وقوع ال نینو، تغییراتی نیز در موقعیت تندبادها رخ می دهد و این پدیده موجب رفتارهای آب و هوایی غیر عادی می شود. تغییرات در تندبادها باعث تغییراتی در شمال و جنوب قاره آمریکا و حتی نقاط دورتر مانند جنوبگان و آفریقا می شود. به طور معمول آب و هوای نواحی گرمسیری محدوده غرب دارای دمای بیشتر از ۱۰ درجه سانتی گراد نسبت به سواحل شرق پرو و اکوادور می باشد. فشار هوا بر روی آب های گرم پایین است. هوای صعود کرده از منطقه موجب شکل گیری ابرهای سنگین و در پی آن باران های شدید مانند باران های گینه نو، استرالیا و جنوب شرقی آسیا می شود. در نهایت این موضوع با ترسالی در مناطق جنوبی آمریکا و پرو و خشکسالی در قسمت غربی اقیانوس آرام (استرالیا و کشورهای مجاور) همراه است. در طی رخداد ال نینو، گرادیان های ناهنجاری دمای سطح دریا، مساحتی به وسعت ۵ میلیون کیلومتر مربع را در طی مراحل انتقال تا تکامل پوشش می دهد.

تاثیر واقعه ال نینو بر زندگی بشر و محیط

به دنبال واقعه ال نینو، در نتیجه کاهش فراجهندگی آب سرد در سراسر سواحل پرو و اکوادور، تولیدات بیولوژیکی کاهش پیدا می کند و این مساله مرگ و میر ماهیان به ویژه ماهی کولی که غذای اصلی پرندگان دریایی است را به دنبال دارد، بنابراین این مساله خسارت جبران ناپذیری را در صنایع ماهیگیری و کود مرغ دریایی برای کشور های اکوادور و پرو به بار می آورد.

از جمله آسیب های دیگر این واقعه، بارندگی های سیل آسا در بخش هایی از سواحل پرو و اکوادور که لم یزرع هستند، می باشد و در نتیجه مشکلاتی همچون ته نشین شدن گل و تخریب بنیان مناطق را به همراه دارد که به دلیل شرایط نا به هنجاری که به وجود می آید، رویداد ال نینو به عنوان یک فاجعه طبیعی در منطقه شناخته می شود.

ضمن اینکه ال نینو، رابطه زیادی با خشکسالی های هند، مالزی، شرق استرالیا، اندونزی و به طور کلی آسیای جنوب شرقی دارد. به عنوان مثال؛ واقعه ال نینو در سال ۱۹۸۳- ۱۹۸۲ از جمله شدیدترین رخداد های اقلیمی دریایی از این نوع است که انتقال زنجیره باران های حاره ای به سمت شرق و مرکز اقیانوس آرام را در پی داشت، این موضوع از طریق تفسیر نقشه های ماهواره ای و تشعشعات موج بلند بازتاب شده از سطح اقیانوس به اثبات رسیده است. نتیجه این رویداد، باران های شدید به مقدار ۲۰۰۰ میلی متر و جاری شدن سیل های خطرناک و تخریب کننده در شمال شرق پرو و جنوب اکوادور خواهد بود.

مراقبت ال نینو

بعد از رویداد ال نینو در سال های ۹۸-۱۹۹۷ که منجر به مرگ و میر حدود ۲۳ هزار نفر شد، دانشمندان آمریکایی، اقدام به نصب شبکه ای از راهنما های شناور در سراسر اقیانوس آرام کردند.

تحقیقات علمی محققان در مورد چگونگی عملکرد اتمسفر و جریان های اقیانوسی به هواشناسان، امکان پیش بینی بلندمدت از وضعیت آب و هوا را می دهد و در نتیجه امکان آمادگی در برابر سیل و خشکسالی را فراهم می نماید.

ال نینو لغتی اسپانیایی و به معنای پسر بچه و در واقع کودک مسیح است. علت این نام گذاری به دلیل اعتقادات قلبی و مذهبی سکنه ساحل نشین کشورهای اکوادور و پرو بوده است. عبارت ال نینو به یک جریان گرم و ضعیف سالیانه اطلاق می شود که در زمان کریسمس به سمت جنوب در امتداد سواحل پرو و اکوادور جریان می یابد.

امیدواریم مطالب ارائه شده اطلاعات کافی و جامعی در رابطه با رخداد ال نینو در اختیار شما عزیزان قرار داده باشد و در نهایت سبب افزایش عمومی شما در این زمینه شده باشیم. در صورت تمایل برای کسب آگاهی بیشتر در مورد سایر دانستی های علمی همچون مثلث برمودا و شفق قطبی می توانید در اینجا کلیک کنید.

منبع : آرگا