یکی از مسائلی که ممکن است دوران شیرین بارداری را برای خانم باردار با نگرانی همراه سازد کیست تخمدان می باشد. در این مطلب قصد داریم پیرامون این صحبت کنیم که آیا کیست در بارداری خطرناک است و این که چه علائمی دارد؟ با ما همراه باشید.
آیا کیست در بارداری خطرناک است؟
کیست تخمدان در دوران حاملگی ممکن است در هر سنی رخ دهد. در طول سال های باروری خانم ها شایع ترین توده های تخمدان از نوع خوش خیم می باشند. توده های تخمدان ممکن است عملگری یا تومور باشند. توده های عملگری شامل کیست های فولیکولی و کیست های جسم زرد می باشند.
در سنین باروری حدود ۲-۳ تومور تخمدانی ایجاد می شود و اکثر تومورها تا ۸۵ درصد خوش خیم هستند. بروز کیست تخمدان از مشکلات شایع خانم ها به شمار می رود. حال جای سوال است که آیا کیست در بارداری خطرناک است؟ برای دریافت پاسخ این سوال پیشنهاد می کنیم تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
همچنین می توانید برای اطلاع از درمان کیست تخمدان و سندرم هلپ در بارداری این مقالات را مطالعه نمایید.
کیست بارداری چه علائمی دارد؟
همانطور که اشاره شد بیشتر کیست های تخمدان عملگری هستند و خوش خیم می باشند. ولی این اهمیت دارد که با علایم کیست تخمدان آشنا باشید تا در صورت بروز این علائم به پزشک مراجعه و درمان لازم را دریافت کنید. برخی از این علائم عبارت است از:
- ضعف و بی حالی در اثر خونریزی های داخلی
- احساس درد در قسمت تحتانی شکم و نفخ های شکمی
- احساس درد ناگهانی شدید در قسمت لگن و شکم
- تهوع و رنگ پریدگی
- احساس درد همراه با تب و استفراغ
- کم خونی های مزمن
- پریودهای نامنظم
- احساس درد لگنی
- ضعف و سرگیجه
- اتساع شکم
در صورتی که کیست از نظر هورمونی فعال باشد، ممکن است نشانه های عدم تعادل هورمونی مثل خونریزی واژینال مربوط به تولید استروژن وجود داشته باشد. همچنین پیچیدگی کیست به دور پایه خود و پارگی آن یا خونریزی داخلی کیست ممکن است باعث درد حاد شکمی شود.
کیست بارداری چه مشکلاتی ایجاد می کند؟
به طور معمول کیست تخمدان مشکل خاصی ایجاد نمی کند. فقط در صورتی که کیست تخمدان در طول حاملگی به رشد ادامه دهد با عوارض همراه می شود. مثلا ممکن است کیست در طی زایمان پاره شود، پیچ بخورد یا مشکلات جدی تر ایجاد گردد.
بیشتر خانم های باردار کیست زرد دارند که در اکثر موارد از ۵ سانتی متر کمتر است. در مواردی اندازه کیست ها به بیشتر از ۵ سانتی متر می رسد که این کیست ها بیشتر از سه ماه عمر می کنند.
در مورد خطرناک بودن کیست حاملگی نوع آن اهمیت دارد. پزشک معالج ابتدا نوع کیست را از طریق سونوگرافی یا MRI مشخص می کند. کیست زیر ۵ سانتی متر مشکلی برای حاملگی ایجاد نمی کند. تنها ممکن است حین بارداری پاره شود یا پیچ خوردگی ایجاد گردد که به جراحی اورژانسی نیاز شود. در این صورت جراحی ممکن است به جنین آسیب رسیده یا سقط شود.
در صورتی که کیست از ۵ سانتی متر بزرگتر باشد، سه ماه بایستی درمان انجام شود و اگر رفع نشد یا سایز آن بزرگتر شد بهتر است کیست تخمدان قبل از حاملگی با جراحی برداشته شده و سپس نسبت به حاملگی اقدام شود.
کیست های بزرگ ممکن است مشکلات فشاری برای خانم ایجاد کنند. برخی نیز نظیر کیست شکلاتی منجر به نازایی می شوند. در صورتی که فرد باردار سندرم تخمدان پلی کیستیک داشته باشد خطر ابتلا به دیابت، فشار خون، سقط یا زایمان زودرس افزایش می یابد. ولی سایر کیست ها درمان شده و حاملگی را تحت تاثیر قرار نمی دهند.
کیست های بی خطر مانند درموئید، کیست های عملکردی و کیست آدنوما در حاملگی هیچ نقشی ندارند ولی به درمان نیاز است که بهترین زمان آن قبل از بارداری می باشد.
انواع کیست های تخمدان در حاملگی
کیست های تخمدان حاملگی بر اساس سایز، نوع و سن کیست دسته بندی می شوند.
۱. کیست های عملگری
این کیست ها شامل کیست های فولیکولی، جسم زرد و تکالوتئینی هستند. همه این ضایعات خوش خیم بوده و معمولا علائمی ایجاد نمی کنند. همچنین به جراحی نیاز ندارند. مصرف قرص های جلوگیری از بارداری سبب کاهش خطر ابتدا به کیست تخمدان شده و سپس نسبت به حاملگی اقدام شود.
شایان ذکر است کیست فولیکولی شایع تر بوده و به ندرت از ۸ سانتی متر فراتر می روند. کیست فولیکولی علائمی نداشته و با درمان در مدت ۴-۸ هفته قابل رفع شدن هستند. در حالی که کیست جسم زرد ممکن است دچار پارگی شده و خونریزی داخلی شکم ایجاد و به درمان فوری نیاز شود.
کیست تکالوتئینی معمولا دو طرفه بوده و در ارتباط با حاملگی روی می دهند. این ضایعات می توانند بزرگ بوده و تا ۳۰ سانتی متر و به طور خود به خود رشد کنند. درمان با قرص های ضد بارداری خطر بروز این ضایعات عملگری را کاهش می دهد.
کیست های دارای علائم خفیف و عملگری با داروهای مسکن قابل درمان هستند. فقط خونریزی شدید کیست و تردید به بدخیمی یا پیچیدگی کیست به دور پایه اش به جراحی نیاز پیدا می کند.
۲. کیست های درموئید
بیشتر کیست های درموئید خوش خیم بوده و در طول سال های باروری رخ می دهند. تغییر شکل به بدخیم در دو درصد کیست های درموئید در همه سنین ممکن است ایجاد شود. خطر پیچیدگی کیست ها بیشتر بوده و جراحی نیاز می شود.
۳. کیست های سروز
این کیست های تخمدانی نیز عمدتا خوش خیم هستند و حدود ۵-۱۰ درصد این ضایعات قدرت بدخیم شدن دارند و بین ۲۰-۲۵ درصد بدخیم هستند. گفتنی است در تخمدان پلی کیستیک اصلاح الگوی زندگی و کاهش وزن نقش مهمی در درمان آن خواهد داشت.
عوارض کیست تخمدان در حاملگی
از جمله عوارض کیست تخمدان در حاملگی عبارت است از:
۱. احتمال پارگی کیست تخمدان در سه ماهه ابتدایی یا سه ماهه دوم حاملگی وجود دارد و تا اواسط سه ماهه دوم به خودی خود رفع می شود. در صورت پارگی بروز درد شدید و ناگهانی و گاهی تب هم تجربه می شود. به عبارتی ممکن است در حاملگی کیست پاره شده و با مصرف دارو و استراحت این علائم رفع شود. ضمنا مایع حاصل از کیست نیز خود بخود جذب می شود.
۲. در بیشتر مواقع کیست تخمدان خوش خیم است و مشکلی به وجود نمی آورد. ولی احتمال بروز عوارضی نظیر پیچ خوردگی و تغییرات بدخیم دیده می شود. پیچ خوردگی کیست در حاملگی تا چند برابر افزایش می یابد. که این حالت می تواند برای خانم باردار و جنین خطرناک باشد.
۳. در اکثر موارد کیست تخمدان در حاملگی منجر به سقط جنین نمی شود با این وجود در صورت پارگی کیست احتمال خونریزی داخلی و خطر سقط تشدید می شود. کیست تخمدان معمولا علائمی در حاملگی ایجاد نمی کند و تنها در صورت پارگی شرایط دردناکی به همراه دارد.
منبع : آرگا
