یکی از نگرانی های خانم های باردار، عصب کشی دندان در بارداری می باشد. باید دانست این کار به هیچ وجه در سه ماهه اول بارداری انجام نشود. با ما همراه باشید تا از زمان مناسب عصب کشی در بارداری آگاهی یابید.
زمان مناسب عصب کشی دندان در بارداری
عصب کشی دندان در بارداری یکی از نگرانی های مادران باردار می باشد. ممکن است برای شما هم جای سوال باشد که چرا در این دوره احتمال ابتلا به مشکلات دندانی بیشتر از قبل می شود؟ یا این که عصب کشی دندان برای مادر باردار عوارض و خطراتی به همراه دارد؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت در این دوران به دلیل تغییر سطح هورمون های بدن مادر، احتمال ایجاد التهاب لثه ها بیشتر از قبل می شود. از این رو مشکلات دندانی بروز می کند. اگر به عصب کشی دندان در حاملگی، نیاز شود، انجام این کار غیر ممکن نبوده و با مشورت پزشک و انتخاب زمان مناسب یعنی سه ماهه دوم می توان با عوارض کمتری این کار را انجام داد.
به هیچ وجه نباید در سه ماهه اول حاملگی، عصب کشی دندان انجام شود زیرا جنین در این دوران در حال رشد و تکامل بوده و آسیب پذیرتر است. در ادامه مطلب پیرامون زمان مناسب و عوارض عدم عصب کشی دندان در بارداری بیشتر صحبت می کنیم.
علت بروز مشکلات لثه و دندانی بیشتر در بارداری چیست؟
تحمل دردهای شدید دندان د بارداری توصیه نمی شود و بهتر است از آن پیشگیری کنید. درمان ریشه یا عصب کشی با برداشتن بافت های آلوده و عفونت و ترمیم دندان، درد را برطرف نموده و دندان از تخریب و نابودی نجات می یابد. یکی از حساس ترین دوران زندگی هر خانمی بارداری می باشد که به مراقبت های بیشتری نسبت به تغذیه و سلامتی نیاز دارد.
در این دوران علاوه بر سلامت عمومی بدن، توجه به سلامت دهان و دندان اهمیت زیادی دارد. زیرا تغییرات هورمونی و رژیم غذایی می تواند بر بهداشت دهان و دندان تاثیر داشته باشد. به عبارتی در بارداری بدن مادر تحت تغییرات بسیاری قرار می گیرد و بعضی از این تغییرات می تواند خطراتی را برای سلامت دهان و دندان ایجاد نماید.
در این شرایط، درمان ریشه دندان مطرح می گردد. در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون، لثه ها و دندان ها حساس تر می شوند و احتمال بروز عفونت لثه و دندان بیشتر می شود. در صورتی که پوسیدگی دندان شدید بوده و به مرکز آن برسد عفونت با درد مزمن و شدید همراه شده که با روش های دیگر قابل درمان نیست.
همچنین ممکن است آسیب دندانی مثل ترک یا شکستگی به اعصاب دندان آسیب وارد کند و به عصب کشی نیاز شود. منظور از عصب کشی یا درمان ریشه دندان رفع عفونت بخش مرکزی دندان است. عصب کشی دندان را از خراب شدن کامل نجات می دهد و در صورت مراقبت درست این دندان تا سال ها عمر می کند.
عفونت بخش مرکزی دندان در هنگام حاملگی نیز امکان بروز دارد و دندان به عصب کشی نیاز پیدا می کند. مادر باردار با رعایت نکات ایمنی می تواند نسبت به درمان عصب کشی دندان اقدام کند و این کار برای جنین و مادر خطرناک نخواهد بود. در صورتی که باردار هستید و دندان درد شدیدی دارید حتما به دندانپزشک مراجعه تا از عوارض احتمالی عفونت دندان جلوگیری شود.
بهترین زمان برای این کار، سه ماهه دوم است. با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک می توان از بروز مشکلات دندانی در دوران بارداری جلوگیری نمایید. به طور کلی اگر پوسیدگی دندان به محفظه داخلی آن که پایه های عصبی را شامل می شود برسد، درد شدیدی ایجاد می شود.
آیا بارداری بر عفونت دندان و عصب دندان تاثیر می گذارد؟
اگر عفونت دندان در بارداری درمان نشود ممکن است به عوارض جدی برای مادر و جنین نظیر عفونت سیستمیک، کاهش وزن نوزاد هنگام تولد و زایمان زودرس منجر شود. اگر مشکل دندانی جدی نظیر عفونت لثه یا عفونت دندان در بارداری دارید در هر مرحله از بارداری که باشید نسبت به درمان آن اقدام کنید.
اگر به استفاده از اشعه ایکس نیاز بود بهتر است درمان را به سه ماهه دوم موکول کنید. علائمی که نشان می دهد عصب دندان در حال تخریب است شامل درد دندان هنگام غذا خوردن، درد هنگام در اثر سرما و گرما، ورم لثه اطراف دندان و سیاه شدن دندان می باشد.
در پاسخ به این سوال که بارداری بر عصب دندان تاثیر دارد یا خیر؟ باید گفت بارداری سبب می شود مادر بیشتر مستعد عفونت گردد ولی خود حاملگی موجب بروز عفونت نمی شود. اگر قبلا مشکل دندانی داشته یا مستعد آن بوده اید بارداری زمینه ای برای بدتر شدن این مشکلات می شود.
بعضی مشکلات تهاجمی دندان به درمان فوری نیاز دارد که عصب کشی جزو آن است. به طور کلی بارداری سبب تغییرات هورمونی شده که بر دندان و لثه تاثیر می گذارد. ضمنا تهوع و استفراغ اوایل بارداری موجب می شود دائما اسید در تماس با دندان قرار بگیرد و فرسوده شود.
حتما بعد از هر بار استفراغ دهان خود را با آب شستشو داده و بعد از نیم ساعت دندان ها را مسواک بزنید.
خانم باردار چه زمانی برای عصب کشی دندان اقدام کند؟
عصب کشی دندان در حاملگی یکی از موضوعات مهم این دوران محسوب می شود. در این مرحله به علت اهمیت سلامت مادر و جنین هر نوع درمان پزشکی به ویژه ریشه درمان به توجه و مراقبت ویژه نیاز دارد. هر چند عصب کشی دندان به عنوان یک درمان اورژانسی شناخته می شود ولی به علت شرایط خاص خانم باردار باید زمان بندی مناسبی برای انجام این درمان در نظر گرفته شود.
سه ماهه اول بارداری
سه ماهه اول بارداری برای رشد جنین دوره حیاتی بوده و در این زمان اعضای اصلی مثل قلب، مغز و دستگاه عصبی در حال شکل گیری می باشد. از این رو پزشکان توصیه می کنند در این دوره از انجام درمان غیر ضروری از جمله عصب کشی دندان خودداری شود.
در سه ماهه اول جنین به هر نوع دارو و تابش اشعه حساس است. هر چند اشعه ایکس دندانپزشکی یا استفاده از محافظ های سربی ایمن است ولی ترجیح بر این است در این دوره از هر نوع تابش خودداری شود. مصرف داروهای بی حسی و مسکن در این دوره ممکن است خطراتی برای جنین ایجاد کند.
استرس و اضطراب مادر باردار ناشی از درمان دندانپزشکی می تواند بر سلامت جنین تاثیر بگذارد. پزشکان همواره سعی می کنند درمان هایی مثل عصب کشی دندان خانم باردار را به بعد از سه ماهه اول موکول نمایند.
سه ماهه دوم بارداری
سه ماهه دوم مناسب ترین و بهترین زمان برای عصب کشی دندان خانم باردار است. در این زمان اعضای اصلی جنین تشکیل شده و خطرات احتمالی ناشی از داروها و تابش اشعه ایکس خیلی کمتر است. با پایان شکل گیری اعضای اصلی جنین، خطرات مربوط به دارو و تابش ها شدیدا کاسته می شود.
در این مدت بیشتر علائم ناخوشایند سه ماهه اول بارداری مثل حالت تهوع و خستگی برطرف شده و مادر احساس راحتی بیشتری دارد. به این ترتیب می تواند مدت زمان بیشتری روی صندلی دندانپزشکی بنشیند. نسبت به سه ماهه سوم در این دوره خطر زایمان زودرس کاهش می یابد و خانم باردار می تواند بدون نگرانی درمان ریشه دندان را انجام دهد.
سه ماهه سوم بارداری
هر چند درمان ریشه دندان در سه ماهه سوم بارداری هم امکان پذیر است ولی دندانپزشک با احتیاط بیشتری این کار را انجام می دهد. با بزرگتر شدن جنین، نشستن طولانی مدت مادر روی صندلی دندانپزشک دشوار می شود. اگر مادر استرس زیادی را تجربه کند یا درمان ریشه دندان طولانی شود احتمال افزایش خطر زایمان زودرس هست.
از این رو دندانپزشک توصیه می کند در سه ماهه سوم از درمان پیچیده و طولانی دندان مگر در شرایط اضطراری خودداری شود.
تاثیر اشعه ایکس و داروی بی حسی بر درمان دندان در بارداری
اشعه ایکس و داروی بی حسی دو مورد مهم و خطرناک برای جنین به شمار می روند. همانطور که اشاره شد سه ماهه اول بارداری دوره خیلی حساسی بوده و اعضای اصلی جنین در حال تشکیل است. در این دوره رشته های عصبی و نخاعی جنین شکل می گیرد.
هر عاملی مثل اشعه ایکس و داروی بی حس در این مدت می تواند اثر مخرب بر روند رشد جنین داشته باشند. اکثر پزشکان انجام هر نوع درمان دندان را در این زمان منع می کنند. سه ماهه دوم بارداری بهترین و ایمن ترین زمان برای درمان ریشه دندان می باشد.
پس از سه ماهه اول بارداری راحت تر می توان نسبت به درمان ریشه دندان اقدام کرد. سه ماهه سوم هم زمان مناسبی برای این کار نیست. دندانپزشک برای عصب کشی از دوز پایین داروی بی حسی استفاده و در مواردی به بیهوشی نیاز می شود.
عصب کشی توسط لیزر و استفاده از دستگاه های پیشرفته هم یکی از بهترین شیوه ها می باشد. عصب کشی توسط این دستگاه ها سریع تر و دقیق تر انجام خواهد شد و این مسئله کاهش درد را موجب می شود. استفاده از این روش یکی از بهترین و راحت ترین شیوه ها برای عصب کشی در دوران بارداری به شمار می رود.
عدم درمان ریشه دندان در بارداری چه عوارضی به همراه دارد؟
اگر باکتری های عامل پوسیدگی دندان زیاد باشد در بارداری و بعد از زایمان این باکتری ها ممکن است به جنین منتقل شوند. همچنین پس از زایمان این باکتری ها با خوردن مواد دارای قند مثل شیر، آب میوه و خوابیدن کودک در حالی که شیشه شیر در دهانش است زمینه را برای پوسیدگی زودهنگام دندان کودک فراهم می سازد.
عدم درمان ریشه دندان در بارداری می تواند عوارض خطرناکی به دنبال داشته باشد. بعضی تصور می کنند انجام هر گونه اقدام درمانی و عصب کشی برای خانم باردار امکان پذیر نیست و باید تا به دنیا آمدن نوزاد صبر کند. در حالی که این تصور اشتباه است.
اگر به موقع درمان دندان صورت نگیرد برای مادر و جنین خطراتی به همراه دارد. درد شدید دندان برای خانم باردار غیر قابل تحمل بوده و این استرس به جنین هم منتقل می شود. وجود استرس زیاد در بارداری می تواند به سقط جنین یا نقص عضو منجر شود.
به این ترتیب بایستی درد زیاد دندان تسکین یابد. همچنین عدم عصب کشی دندان خانم باردار سبب گسترش عفونت در دیگر نقاط بدن می شود. عدم درمان عفونت ریشه به نقاطی مثل فک، سر و صورت گسترش پیدا می کند.
شدید شدن عفونت و درگیری دیگر اندام های خانم باردار خطرات جدی به همراه دارد. از این رو خانم باردار باید برای حفظ سلامت خود و جنین نسبت به درمان مشکلات دندانی اقدام کند. اولین نشانه نیاز به عصب کشی، درد و تورم لثه است.
هر چند اغلب عفونت در ریشه و بافت های عصبی دندان ایجاد می شود ولی باکتری ها به بافت های اطراف هم نفوذ کرده و سبب عفونت لثه می شوند. این عفونت می تواند به جریان خون وارد شده و سلامت جنین را هم تهدید کند.
عدم درمان عفونت دندان سبب گسترش آن به استخوان و تحلیل ساختار استخوانی اطراف دندان می شود. با پیشرفت عفونت دندان دیگر نمی توان دندان را نجات داد و باید کشیده شود. برخی مواقع عدم درمان به موقع عفونت دندان منجر به وضعیت خطرناکی به اسم عفونت خون می شود.
درمان عصب کشی دندان چندان جنین را تحت تاثیر قرار نمی دهد و همانطور که اشاره شد سه ماهه دوم بارداری بهترین زمان این کار است.
روش های پیشگیری از نیاز به عصب کشی در حاملگلی
درمان ریشه در بارداری یکی از درمان های ضروری برای حفظ سلامت دندان هایی است که دچار عفونت یا آسیب شدید شده اند. ولی می توان با روش های زیر از نیاز به این کار جلوگیری کرد:
- در بارداری، نوشیدنی های اسیدی کمتر مصرف شود.
- در صورت استفراغ در بارداری، دهان را با آب خوب بشویید.
- از مصرف شیرینی جات در بارداری خودداری کنید.
- بهداشت دهان را بیشتر از قبل رعایت کنید.
- برای چکاپ دندان به طور منظم مراجعه تا در صورت پوسیدگی دندان قبل از نیاز به درمان ریشه این مشکل در مراحل اولیه حل شود.
- میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید.
- از مصرف غذاهای داغ، سفت و چسبناک خودداری کنید.
- برای کاهش تورم و تسکین دندان درد می توانید آب نمک غرغره کنید.
- کمپرس سرد و استامینوفن برای دردهای خفیف دندان مناسب است.
- از نخ دندان و دهان شویه روزانه استفاده شود تا احتمال پوسیدگی و عفونت دندان کاسته شود.
درمان ریشه دندان عقل پوسیده در بارداری
دندان عقل نسبت به سایر دندان ها بیشتر پوسیده می شود چرا که در انتهای دهان قرار دارد. معمولا دندان پزشک توصیه می کند دندان عقل پوسیده کشیده شود ولی اگر شرایط به گونه ای است که باید دندان عقل نگه داشته شود امکان عصب کشی آن با رعایت نکاتی وجود دارد.
همچنین می توانید برای اطلاع از عوارض کشیدن دندان در بارداری و مشکلات آبسه دندان در دوران بارداری روی لینک ها کلیک و از این مقالات نیز بازدید نمایید.
منبع : آرگا