براکی تراپی یکی از انواع رادیوتراپی است، که در جهت درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد، از این روش به عنوان رادیوتراپی داخلی نیز یاد می شود، در این روش درمانی با کمک گرفتن از تابش اشعه از داخل بدن شرایط تاباندن مقادیر بالای اشعه به به بافت تومور مهیا می گردد و این در حالی است، که بافت های سالم تا حد ممکن کمتر تحت تاثیر آن قرار می گیرند. در ادامه می توانید، اطلاعات مفید تری نسبت به این روش درمانی کسب کنید.
از روش رادیوتراپی داخلی می توان هم به صورت بستری و هم سرپایی بهره برد، پروسه درمان در چند جلسه چند دقیقه انجام می گیرد و عوارض آن برای فرد مبتلا به سرطان بسیار اندک می باشد، طول درمان در این روش به مراتب کوتاه تر از سایر روش ها می باشد. غالبا از این روش برای درمان سرطان پروستات و سرطان سر و گردن استفاده می شود.
براکی تراپی
در این روش درمانی (Brachytherapy) منبع پرتو در داخل بدن قرار می گیرد در صورتی که در سایر روش ها اینگونه نمی باشد، در صورت شروع به درمان منبع پرتو جامد به شکل دانه ای، نوار یا کپسول در ناحیه سرطانی یا اطراف آن قرار داده می شود و با استفاده از آن این امکان فراهم می شود، که دز بیشتری را در قسمت کوچکتر و محدودتری از بدن اعمال کرد.
در Brachytherapy از بذر، کپسول، سیم، بالون یا لوله استفاده می شود و دز مورد نیاز پرتو درمانی از داخل دستگاه به این ایمپلنت ها منتقل می شود و یا این ذرات کاشته شده رادیواکتیو بوده و دز مورد نظر را تخلیه میکنند. برای اولین بار در سال ۱۹۰۱ میلادی بحث در رابطه با این روش در محافل علمی منتشر گردید، که در آن از سوزن هایی استفاده می شد، که دارای رادیوم بودند.
درمان سرطان ها
از براکی تراپی برای درمان اواع سرطان ها به تنهایی یا با استفاده از سایر درمان های سرطان به شکل همزمان استفاده می شود، در برخی موارد از این روش درمانی بعد از جراحی و با هدف تخریب سلول های سرطانی باقی مانده کمک می گیرند، این روش می تواند، در کنار رادیوتراپی خارجی نیز انجام گیرد. از این روش برای درمان انواع سرطان استفاده می شود.
سرطان هایی چون سرطان مغز، پستان، دهانه رحم، اندومتر بوم، مری، چشم، ریه، پانکراس، پروستات، واژن، پوست و سرطان های سر و گردن از جمله عارضه هایی می باشند، که با کمک این روش می توانند، تحت درمان قرار گیرند. آگاهی از علائم سرطان پروستات و نحوه درمان و مبارزه با این بیماری به مبتلایان این عارضه در درمان و شناسایی آن کمک بسیاری خواهد کرد.
مراقبت های قبل از درمان
پیش از استفاده از این روش درمانی از اسکن های مختلف برای روشن شدن طرح کلی درمان استفاده می شود، آزمایش های عکسبرداری اشعه ایکس، سی تی اسکن و ام آر آی در این زمینه به پزشک معالج کمک خواهند کرد. همانطور که اشاره شد، در براکی تراپی مواد رادیو اکتیو باید در داخل بدن و در نزدیکی ناحیه سرطانی قرار بگیرند.
نحوه قرارگیری مواد رادیواکتیو به عوامل مختلفی چون محل شیوع سرطان، میزان پیشرفت بیماری، شرایط جسمانی بیمار و اهداف درمان بستگی دارد، از مواد رادیو اکتیو در داخل حفره و یا بافت بدن استفاده می شود.
در فرایند قرارگیری اشعه داخل حفره، در طول درمان مواد رادیواکتیو با استفاده از دست یا کامپیوتر داخل حفره هایی مانند نای یا واژن قرار داده می شوند، از روش های تصویر برداری سی تی اسکن و اولتراسوند برای اطمینان از قرارگیری صحیح دستگاه ها کمک گرفته می شود. و در فرایند قرارگیری اشعه داخل بافت بدن، مواد رادیواکتیو داخل بافت بدن مانند پستان و یا پروستات قرار می گیرد، سیم ها، بالون ها یا دانه ها در مقیاس بسیار کوچک و ریز اشعه را به ناحیه مورد نظر برای درمان ارسال می کنند.
برای مراقبت های قبل از درمان لازم است، به محض مشاهده علائم غیر عادی به دنبال بررسی های لازم برای وقوع آن باشید و دلیل این امر را از پزشک خود جویا شوید، به عنوان مثال بررسی کنید، ترشح خونی از نوک پستان چه دلیلی دارد؟ یا با مشاهده سایر علائم غیر طبیعی بهتر است، به پزشک مراجعه نموده و بررسی های لازم را انجام دهید، تا از مبتلا نشدن به سرطان پستان اطمینان یابید و روزش های تشخیص ابتلا به این بیماری را از پزشک خود جویا شوید.
فرایند درمان رادیوتراپی داخلی
یکی از روش های درمان مربوط به براکی تراپی دز بالا می باشد، در این روش مراحل درمان سرپایی و در جلسات کوتاه شکل می گیرد و نیازی به بستری شدن شخص مبتلا وجود ندارد، مواد رادیواکتیو در این روش برای مدت زمان بیست دقیقه در داخل بدن قرار می گیرند، از این روش برای یک تا دوبار در روز و یا چند بار در هفته استفاده می شود.
درمان اینگونه دنبال می شود، که فرد پس از مراجعه به پزشک روی میز معاینه دراز می کشد و لوله های باریک یا سوزن های کوچک داخل تومور به وجود آمده وارد می شود و درمان صورت می گیرد، البته استفاده از این روش درد خاصی برای بیمار به همراه ندارد.
در استفاده از روش دز پایین از اشعه با دز کم کمک گرفته می شود، این روش به مرور زمان انجام می شود و به چندین ساعت و چندین روز نیاز می باشد، برای استفاده از این روش به بستری شدن فرد بیمار نیاز می باشد و دستگاه های براکی تراپی طی جراحی در داخل بدن فرد بیمار قرار می گیرند، که در این صورت نیاز به بی حسی یا جراحی می باشد.
مواد رادیواکتیو برای چند روز در بدن فرد بیمار باقی می ماند و احتمال دارد، برای دیگران نیز عوارضی به دنبال داشته باشد، بنابراین پیشنهاد می شود، برای چند روز با بیمار در ارتباط نباشید و اجازه دهید بیمار در تنهایی به استراحت بپردازد.
نوع دیگری نیز از درمان که به شکل دائمی مورد استفاده قرار می گیرد، نیز وجود دارد، معمولا از این روش برای درمان سرطان پروستات استفاده می شود و مواد رادیواکتیو به کمک دست یا با استفاده از دستگاه در داخل بدن فرد بیمار جای گذاری می شوند، قرار دادن دستگاه در داخل بدن فرد بیمار می تواند، آزاردهنده باشد، اما این احساس به زودی از بین خواهد رفت.
در مراحل ابتدایی دز پایینی از اشعه در ناحیه مورد درمان ساطع می شود و دیگر نیاز به قرنطینه بیمار نخواهد بود، البته برای اطمینان بیشتر توصیه می شود، خانم هایی که در دوران بارداری قرار دارند و یا کودکان تا حدودی از بیمار دور بمانند، تا تاثیر رادیواکتیو کاملا از بین برود.
مراقبت های بعد از درمان
پس از درمان رعایت برخی از فاکتورهای ضروری می باشد و یکی از این مراقبت ها شامل اسکن های لازم ار ناحیه مورد نظر می باشد، البته اسکن پیش از شروع درمان نیز انجام می شود و پس از اتمام درمان نیز مورد نیاز می باشد، تا پزشک نتیجه درمان را مورد ارزیابی قرار دهد. پس از پایان یافتن درمان بیمار نیاز به یک دوره استراحت دارد، تا بدن بتواند با استراحت به ترمیم و بازیابی قوا بپردازد.
این احتمال وجود دارد، که پس از درمان با روش براکی تراپی برخی از مشکلات برای بیمار به وجود آیند، بنابراین پیش از درمان لازم است، شرایط خود را به خوبی بسنجید و در صورتی که از انجام درمان و قبول عوارض اطمینان داشتید، به درمان بپردازید. از جمله این مشکلات می توان به بروز مشکلات پوستی یا ریزش مو اشاره کرد، زیرا در براکی تراپی دستگاه در داخل حفره یا بافت بدن قرار می گیرد و احتمال بروز این عوارض وجود دارد.
پس از درمان پزشک مدتی را برای دوری از انجام فعالیت های ورزشی سنگین تعیین می کند، زیرا در این مدت بدن بیش از اندازه خسته شده است و نیاز به استراحت دارد، البته جای نگرانی وجود ندارد و قطعا می توانید، پس از بازیابی نیروی کافی و سلامتی خود دوباره و با مشورت پزشک به انجام فعالیت های ورزشی بپردازید.
عوارض
منبع : آرگا
