در دوران بارداری تغییرات زیادی در بدن زنان اتفاق می افتد که یکی از شایع ترین آن ها، خشکی پوست در بارداری است. دوران بارداری برای هر شخصی متفاوت است و تغییراتی که زنان در این دوران تجربه می کنند بر اساس واکنش بدن آن ها به تغییرات هورمونی با یکدیگر متفاوت می باشد. به طور مثال، پوست اغلب زنان در این دوران ممکن است چرب شود و گروهی دیگر خشک شدن پوست را تجربه کنند. به صورت کلی این تغییرات جای نگرانی ندارند و پس از زایمان به طور کامل رفع می شوند. با این حال اگر می خواهید با دلایل این تغییرات و هم چنین نحوه درمان و پیشگیری از آن ها آشنا شوید، تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید.
مهم ترین دلایل خشکی پوست در بارداری
از آن جایی که مادران باردار، بدن حساس و آسیب پذیری دارند، ممکن است دلایل بسیاری باعث بروز آسیب در آن ها شوند. یکی از این آسیب ها خارش و خشکی پوست در بارداری است. برخی از مهم ترین دلایل خشک شدن پوست در بارداری عبارتند از:
۱. تغییرات هورمونی
مهم ترین علت خشکی پوست در حاملگی، به تغییرات هورمونی باز می گردد. نوسانات هورمونی باعث می شود که پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و خشک شود و فرد علائمی مثل خشکی، خارش، پوسته پوسته شدن و قرمزی پوست را تجربه کند.
۲. استرس
در ابتدای بارداری حالات روحی و روانی مادر می تواند دچار تغییراتی شود. بسیاری از افراد در این دوران به طور ناخواسته با استرس ها و فشارهای روانی زیادی روبرو می شوند و این موضوع به طور مستقیم بر روی خشکی پوست در بارداری تأثیر می گذارد.
۳. شستشوی مکرر پوست
در تمام طول دوران بارداری ترشح هورمون ها می تواند غدد چربی را تحریک کرده و باعث چرب شدن پوست شود. ممکن است در این شرایط پوست شما در معرض جوش و آکنه بیشتری قرار بگیرد. بیشتر افراد برای کاهش چربی پوست و درمان جوش ها به طور مرتب پوست خود را با شوینده های مخصوص می شویند. این کار منجر به خشکی پوست شده و ظاهر پوست شما را تحت تأثیر قرار می دهد.
۴. تغییر در رژیم غذایی
باردار شدن عادات غذایی شما را تغییر می دهد و باعث می شود که دیگر خوردن بسیاری از خوراکی ها برایتان دلچسب نباشد. در مقابل ممکن است به خوردن برخی خوراکی های علاقمند شوید. این تغییر در رژیم غذایی باعث می شود تا خاصیت ارتجاعی پوست شما تغییر کند و پوست خشک تر به نظر برسد.
۵. کم آبی بدن
بدن در طول دوران بارداری برای برآورده کردن نیازهای جنین در حال رشد به مایعات بیشتری نیاز دارد. به همین خاطر است که بدن یک خانم باردار همیشه با خطر کم آبی مواجه است. کم آبی بدن باعث می شود پوست صورت و بدن فرد باردار خشک شود و لطافت و درخشندگی خود را از دست بدهد.
۶. افزایش قند خون
قند خون بسیاری از افراد در طول بارداری افزایش می یابد و همین موضوع باعث افزایش کار کلیه ها و تکرر ادرار خواهد شد. زمانی که آب بیشتری از بدن دفع شود، بدن در معرض کم آبی قرار می گیرد و در نتیجه ممکن است فرد درگیر خشکی پوست صورت و بدن شود.
۷. تغییر شکل و اندازه بدن
یکی دیگر از دلایل خشک شدن پوست در بارداری تغییر شکل و اندازه بدن است. به طور معمول در طول بارداری بدن دچار تحولات زیادی می شود و همزمان با رشد جنین، پوست شروع به کشیده شدن می کند. از دست دادن خاصیت ارتجاعی پوست در طول بارداری منجر به خشک شدن و نازک شدن پوست زن باردار خواهد شد. پوست بسیاری از افراد در این دوران حساس تر می شود و با کاهش رطوبت درخشندگی خود را از دست خواهد داد. تیرگی پوست در بارداری هم یکی از مسائلی است که مورد توجه زنان باردار می باشد.
انواع خشکی پوست در دوران بارداری
بسیاری از خانم ها در بارداری خشکی پوست دست و صورت را تجربه می کنند. به طور معمول خشکی پوست در سه ماهه دوم و سوم بارداری اتفق می افتد. خشکی پوست در هفته اول بارداری تا هتفه چهارم چندان متداول نیست. این عارضه ابتدا در اطراف شکم به وجود می آید و بعد از آن به پوست صورت، گردن، بازوها، سینه ها و ران ها نیز خواهد رسید. خشکی پوست شکم، صورت، دست ها و ران ها را می توان رایج ترین نوع خشکی پوست در بارداری به شمار آورد. به همین خاطر در ادامه به بررسی انواع خشکی پوست خواهیم پرداخت.
خشکی پوست در شکم
جالب است بدانید نخستین قسمتی که به سرعت دچار خشکی می شود، ناحیه شکم است. خشکی پوست در بارداری بیشتر برای فرزندان پسر اتفاق می افتد. در این خشکی، خطوط بسیار باریکی اطراف شکم ایجاد می شود. یکی از شایع ترین نشانه های ابتلا به خشکی پوست شکم، خارش مکرر آن است. از آن جایی که شکم به طور مستقیم تحت تأثیر رشد جنین قرار دارد، خشکی شدیدتری را در مقایسه با دیگر اعضا تجربه می کند. در صورتی که دچار خشکی پوست شکم شده اید، بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا علاوه بر درمان، از خشکی پوست در سایر اندام های بدنتان پیشگیری کنید.
خشکی پوست دست در بارداری
خشکی و خارش پوست دست در بارداری یک دغدغه بزرگ برای خانم ها است. به گونه ای که پزشکان خشک شدن پوست دست در بارداری را یکی از مشکلات بزرگ این دوران به شمار می آورند. مهم ترین دلیل ابتلا به این نوع بیماری، شستشوی مکرر و مداوم دست ها در طول روز است. این کار موجب کاهش آب بدن شده و پوست را آسیب پذیر خواهد کرد. علاوه بر این بسیاری از خانم های باردار برای شستشوی دست های خود از صابون های معمولی که حاوی مقدار زیادی مواد شیمیایی هستند، استفاده می کنند. این مواد برای خانم های باردار خطرناک بوده و بهتر است از شوینده های مخصوص این کار استفاده کنند.
خشکی پوست ران در بارداری
خشکی پوست در ناحیه ران همانند شکم با خطوط باریک و نازک مشخص می شود. این عارضه به طور مستقیم بر راه رفتن فرد تأثیر گذاشته و مادران هنگام تحرک داشتن دچار ناراحتی و درد می شوند. به همین خاطر بهتر است پیش از زایمان به دنبال مداوای این عارضه باشید. زیرا تحرک یکی از نیازهای اصلی دوران بارداری است و ممکن است مادران برای دوری از درد و ناراحتی های خشکی پوست ران هنگام راه رفتن، در جای خود ثابت بمانند و علاقه ای به تحرک نداشته باشند.
خشکی پوست صورت در بارداری
یکی دیگر از شایع ترین انواع خشکی پوست در بارداری، به ناحیه صورت مربوط می شود. به طور معمول خشکی پوست صورت در ابتدای بارداری اتفاق نمی افتد. بلکه چند ماه پس از دوران بارداری و زمانی که جنین بزرگ شده و تمام بدن تحت تأثیر آن قرار گرفته است، خشکی پوست در ناحیه صورت بروز پیدا می کند. خشکی صورت در بارداری همانند سایر انواع این بیماری، یک مشکل جدی محسوب نشده و به راحتی قابل درمان است. به یاد داشته باشید در بسیاری موارد خشکی پوست صورت، می تواند آزار دهنده باشد. بنابراین توصیه می کنیم راه های پیشگیری از ابتلا به آن را جدی بگیرید.
به صورت کلی برای دور ماندن از خشکی پوست در دوران حاملگی توصیه می شود از شست و شوی زیاد دست و صورت اجتناب کرده و شستشو را تنها با شوینده های مخصوص انجام دهید. برای این منظور شوینده هایی که برای کودکان و نوزادان تولید می شوند، یکی از بهترین انواع شوینده برای انجام شستشوی روزانه هستند. لازم به ذکر است خشکی پوست در نواحی ساق دست ها، گردن و قفسه سینه از دیگر انواع این عارضه محسوب می شوند.
عوارض خشکی پوست در دوران بارداری
در بسیاری موارد خشکی بیش از حد پوست در بارداری می تواند منجر به ایجاد مشکلات پوستی شود که برخی از شایع ترین آن ها عبارتند از:
اگزما: هنگامی که اگزما به وجود می آید، پوست شما دچار خشکی و پوسته پوسته شدن می شود. بیشترین مناطقی که درگیر این عارضه می شوند شامل شکم، پاها، گردن و بازوها هستند. اگر این عارضه درمان نشود، می تواند به ایجاد جوش های قرمز و سایر مشکلات پوستی منجر شود. به همین خاطر در صورت مواجهه با آن، بهتر است هرچه سریع تر نسبت به درمان اگزما اقدام کنید.
پروریگو: این وضعیت مشکل چندان شایعی در دوران بارداری نیست و از هر ۳۰۰ زن باردار، تنها یک نفر به آن مبتلا می شود. این حالت بعد از سه ماهه اول بارداری، هنگامی که احتمال خشک شدن بیش از حد پوست وجود دارد، اتفاق می افتد.
سایر مشکلات پوستی: خشکی بیش از حد پوست می تواند به مشکلات متعدد پوستی منجر شود. به همین خاطر اگر احساس می کنید خشکی پوست تان زیاد است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
روش های درمان خشکی پوست در بارداری
با وجود این که روش های مختلفی برای درمان خشکی پوست وجود دارد اما به خاطر وجود جنین در رحم مادر و برای اجتناب از به خطر انداختن سلامت جسمی او، نمی توان هر روشی برای درمان این عارضه استفاده کرد. درمان خشکی پوست در بارداری به کمک روش های زیر قابل انجام است:
نوشیدن آب
نخستین روش درمان خشکی پوست در بارداری مصرف آب و مایعات بیشتر است. مطالعات مختلف نشان داده است که زنان باردار باید روزانه حداقل ۱۲ لیوان آب بنوشند تا دچار کم آبی نشوند. به همین خاطر بهتر است در طول روز از آب، دمنوش های بدون کافئین و آبمیوه های طبیعی بیشتر استفاده کنید.
مصرف سبزیجات و میوه های آبدار
بهتر است در طول بارداری از میوه ها و سبزیجات آبدار به مقدار بیشتری استفاده کنید. سبزیجات و میوه هایی مثل اسفناج، خیار و هندوانه برای تأمین آب مورد نیاز بدن مناسب هستند و از کم آبی بدن جلوگیری میکنند.
آلوئه ورا
گیاه آلوئه ورا می تواند به ایجاد رطوبت و رفع خشکی های پوست کمک کند. با این حال کاربرد اصلی این گیاه در از بین بردن ترک هایی است که در اثر خشکی بر روی نواحی مختلف بدن ایجاد شده اند.
استفاده از روغن ها و لوسیون های طبیعی
توصیه می شود برای درمان خشکی پوست در بارداری حداقل چند بار در روز از لوسیون ها و روغن های طبیعی برای پوست استفاده کنید. استفاده از روغن های طبیعی رطوبت پوست را حفظ کرده و حالت کشسانی پوست را افزایش می دهد و مانع ترک های پوستی و خشک شدن پوست خواهند شد.
استفاده از کرم ضد آفتاب
یکی از مهم ترین دلایل خشکی پوست در بارداری، قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. بهتر است در طول روز از ضد آفتاب استفاده کنید و هر ۲ ساعت یک بار نسبت به تمدید آن اقدام کنید.
استفاده از دستگاه بخور
چنانچه در منطقه ای با آب و هوای خشک زندگی می کنید، به منظور حفظ رطوبت فضا و مراقبت از پوست تان می توانید از یک دستگاه بخور استفاده کنید. خوب است دستگاه بخور را در اتاق خواب و یا مکانی که در آن جا هستید، قرار دهید.
ماسک شیر و ماست
شیر و ماست حاوی پروتئین و اسید لاکتیک هستند که پوست را سم زدایی کرده و به کاهش خشکی و جوانسازی پوست کمک می کنند. به منظور درمان خشکی پوست صورت در بارداری می توانید از ماسک ماست استفاده کنید و کمی شیر را بر روی پوست صورت و بدن خود ماساژ دهید. این کار به از بین بردن سلول های مرده پوست کمک کرده و رطوبت پوست شما را حفظ می کند.
شایان ذکر است اغلب روش های درمانی برای خشکی پوست در بارداری منحصر به فرد بوده و به تناسب شرایط جسمی و مدت بارداری فرد تجویز خواهند شد. از این رو توصیه می شود که از انجام هرگونه عمل خودسرانه در راستای درمان خشکی پوست خود در دوران بارداری اجتناب کرده و حتما به یک پزشک مراجعه کنید تا سلامت مادر و جنین به خطر نیفتد.
راه های پیشگیری از خشکی پوست در بارداری
اگر در دوران بارداری به سر می برید و نمی خواهید دچار خشکی پوست شوید، با رعایت چند نکته بسیار ساده، به میزان زیادی می توانید از این عارضه جلوگیری کنید. به صورت کلی راه های پیشگیری از ابتلا به خشکی پوست در بارداری به شرح زیر است:
- سعی کنید در طول روز آب بیشتری بنوشید و مصرف نوشیدنی های کافئین دار را کاهش دهید.
- بعد از شستن صورت و بدن و برای نرم کردن پوست و جلوگیری از خشکی آن، از روغن های طبیعی و لوسیون های بدون عطر استفاده کنید.
- به منظور جلوگیری از خشکی پوست در دوره بارداری سعی کنید از پوشیدن لباس هایی با الیاف مصنوعی و پلاستیکی اجتناب کنید.
- در برابر خاراندن پوست مقاومت کنید. زیرا خاراندن پوست باعث ایجاد ترک و پوسته پوسته شدن پوست شما می شود.
- با انجام مدیتیشن، یوگا، تکنیک های تنفسی و گوش کردن به موسیقی های آرام استرس و اضطراب را از خود دور کنید.
- برای جلوگیری از خشکی پوست در بارداری سعی کنید از شوینده های خیلی ملایم برای شستشوی صورت و بدن خود استفاده کنید.
- اگر در منطقه ای با آب و هوای خشک زندگی می کنید، استفاده از بخور را برای افزایش رطوبت هوا فراموش نکنید.
- از دوش گرفتن با آب داغ اجتناب کنید. زیرا این کار باعث از بین رفتن چربی طبیعی پوست می شود.
- برای جلوگیری از خشکی پوست صورت و بدن در بارداری از چربی های سالم مثل روغن زیتون، زیتون سبز و زیتون سیاه، آووکادو و آجیل استفاده کنید.
- برای پیشگیری از خارش و خشکی پوست صورت در بارداری قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید.
- اگر پوست خشکی دارید، از شنا کردن در استخر اجتناب کنید. چرا که آب کلردار استخر می تواند ناراحتی و خشکی پوست شما را بیشتر کند.
بهترین زمان مراجعه به پزشک
خشکی پوست یکی از شایع ترین مشکلات خانم ها در دوران بارداری است. بر همین اساس اگر به این بیماری مبتلا شدید جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد. چرا که این بیماری در نتیجه به هم خوردن هورمون ها و ضعف و آسیب پذیری بدن به وجود می آید و بعد از زایمان، پوست تان به حالت عادی باز می گردد. با این حال اگر می خواهید هرچه زودتر سلامت پوستی خودتان را به دست آورید، بهتر است بدانید روش های مختلفی برای این کار وجود دارد. البته توصیه می شود تحت هیچ شرایطی روشی را خودسرانه انجام ندهید و برای رسیدن به سلامت پوستی و درمان خشکی پوست تان به پزشک متخصص مراجعه کنید. زیرا هر عمل خودسرانه ای می تواند سلامت شما و جنین تان را به خطر اندازد.
منبع : آرگا