دسته ها
پنج شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

اختلال دوقطبی چیست؟ راه های درمان اختلال دوقطبی

  • سمیرا غلامحسینی
  • ۲۴ مهر ۱۴۰۰
  • ۰

اختلال دوقطبی یکی از اختلالات ذهنی- روانی به شمار می رود که در صورت درمان و کنترل آن می تواند خطرناک باشد. اگرچه علت این بیماری ناشناختانه است اما با روش هایی می توان به طور موثر آن را کنترل نمود.

اختلال دوقطبی که یکی از بیماری های جنون ادواری شناخته شده, یک نوع اختلال مغزی است که منجر به تغییرات غیر طبیعی در خلق و خو, انرژی, سطح فعالیت و توانایی در انجام فعالیت های روزانه می شود. علایم و نشانه های این بیماری, شدید می باشند و تفاوت زیادی با تغییرات طبیعی خلق و خو در طول زمان زندگی دارند. در این مطلب با این اختلال و راه های درمان آن آشنا می شویم.

اختلال دوقطبی چیست؟

درمان دوقطبی

اختلال دوقطبی یکی از اختلالات ذهنی می باشد که معمولا در اواخر سن نوجوانی و اوایل بزرگسالی ظاهر می شود. این اختلال انواع مختلفی دارد که در هر یک از آن ها شدت علایم با یکدیگر متفاوت است. شدت علائم این بیماری می تواند موجب آسیب در ارتباطات, ضعف در عملکرد کار و امور مدرسه و حتی خودکشی شود. با این حال اختلال دوقطبی می تواند درمان و افراد مبتلا به این بیماری زندگی پر بار و کاملی داشته باشند.

علت ابتلا به این بیماری به طور قطع مشخص نشده است. اما وراثت و ساختار و عملکرد مغز از محتمل ترین عوامل ابتلا به اختلال دوقطبی می باشند. همچنین استرس و بیماری های مختلف ممکن است منجر به این بیماری شوند.

افراد مبتلا به این بیماری به طور غیرمنتظره ایی, حالات احساسی شدیدی را در دوره های مشخص زمانی تجربه می کنند. دوره شیدایی و نیمه شیدایی و افسردگی و خلق ترکیبی از نشانه ها و علایم این بیماری محسوب می شوند. دوره شیدایی با علائم خفیف تا شدید تشخیص داده می شود. فردی که در دوره شیدایی به سر می برد ممکن است در یک زمان از حالت احساسی شاد به حالت احساسی غمگین تغییر کند, بدون اینکه این تغییرات با زندگی واقعی او در ارتباط باشند. برخی از علائم این دوره عبارت است از کاهش خواب, کاهش تمرکز, تشدید غیر طبیعی تحریک پذیری, بی قراری و … . این افراد دچار خود بزرگ بینی و علایم جنون می باشند.

بیماری روانی دوقطبی

  •  آرون گروپس
  •  مبل و میز

افراد مبتلا به اختلال دو قطبی که در دوره نیمه شیدایی به سر می برند, مانند افراد مبتلا به دوره شیدایی هستند با این تفاوت که علایم بیماری در آن ها خفیف تر می باشد و علایم خود بزرگ بینی و جنون در آن ها مشاهده نمی شود. اگرچه افسردگی یکی از علایم اختلال دو قطبی می باشد, با این حال برخی از افراد مبتلا به این بیماری, در طول بیماری اصلا به افسردگی مبتلا نمی شوند. برخی از افراد مبتلا به این بیماری دچار خلق ترکیبی هستند و علائم افسردگی و شیدایی را همزمان با هم تجربه می کنند.

درمان اختلال دو قطبی

اگرچه درمان اختلال دو قطبی به سختی صورت می گیرد، اما این بیماری می تواند در مدت طولانی درمان شود. روش های درمانی مناسب می تواند این اختلال و حتی شدیدترین نوع آن را درمان کند. اگرچه این بیماری جزء بیماری های مادام العمر شناخته می شود, اما با کنترل علایم بیماری در دراز مدت بهبود می یابد. با این حال حتی با درمان های مناسب نیز ممکن است تغییرات خلق و خو رخ دهد. روش های درمان اختلال دو قطبی معمولا ترکیبی از داروها و روان درمانی است که در ادامه شرح داده می شود.

داروها

انواع مختلفی از داروها می توانند در کنترل و کاهش علایم اختلال دو قطبی کمک کنند. همه افراد مبتلا به این بیماری, واکنش یکسانی نسبت به هر دارو نمی دهند و فرد ممکن است ترکیبی از داروها را جهت درمان بیماری مصرف کند. در طول درمان با داروها توصیه می شود تغییرات خلق و خو, خواب, تمرکز و وقایع روزانه ثبت شود و در طول جلسات مراجعه به پزشک, در میان گذاشته شود. این مسئله می تواند در درمان بیماری و تجویز متناسب ترین داروها توسط پزشک بسیار موثر باشد.

به طور کلی داروهایی که برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می شود شامل تثبیت کننده های خلق و خو, ضد افسردگی های اتیپیک و داروهای ضد افسردگی می باشند. تثبیت کننده های خلق و خو از اولین داروهای تجویز شده جهت درمان این بیماری به شمار می روند که در طول درمان ممکن است همیشه تجویز شوند. لیتیم یکی از موثرترین داروهای تثبیت کننده های خلق و خو می باشد که جهت درمان افسردگی نیز کاربرد دارد.

داروهای ضد تشنج نیز از دیگر داروهای تثبیت کننده خلق و خو به شمار می روند که به کنترل حالات فرد کمک می کنند. برخی از این داروها عبارت است از:

  • والپروئیک اسید یا دیوالپروکس سدیم
  • لاموتریژین
  • گاباپنتین, توپیرامات و اکسکاربازپین

اختلال دوقطبی

هر یک از این داروها باید تحت نظر پزشک مصرف شود, چرا که این داروها ممکن است با توجه به شرایط بیمار (مانند بارداری), برای درمان او مناسب نباشد. همچنین این داروها ممکن است خطر افکار و رفتارهای خودکشی را افزایش دهد, به همین دلیل هشدار ویژه در مصرف آن ها وجود دارد.

روان درمانی

روان درمانی یکی از اقدامات موثر در درمان اختلال دو قطبی می باشد که با ترکیب با داروها کمک زیادی در رفع علائم بیماری دارد. برخی از روان درمانی های مورد استفاده در درمان این بیماری به شرح زیر می باشند.

  • رفتار درمانی- شناختی: این روش درمانی به افراد مبتلا به اختلال دوقطبی کمک می کند تا چگونگی تغییر افکار و رفتار منفی و مضر را یاد بگیرند.
  • خانواده درمانی: این روش تمام اعضای خانواده را درگیر درمان بیماری می سازد. با افزایش آگاهی افراد خانواده و آموزش هایی جهت واکنش به افراد مبتلا به بیماری, کمک زیادی در درمان بیماری می شود. این روش موجب بهبود روابط اعضای خانواده نیز می شود.
  • درمان فردی و اجتماعی: این روش به بیمار کمک می کند تا روابط خود را با دیگران بهبود بخشیده و روزانه خود را مدیریت نمایند. نظم در برنامه های روزانه و خواب به محافظت در برابر حملات جنون کمک می کند.

آشنایی با راه های تشخیص اختلال افسردگی شیدایی و علائم آن

دوره های شیدایی با سرمستی زیاد و کج خلق شدن در اغلب روز های هفته و یا هر روز در طول مدت یک هفته یا بیشتر دیده می شود، ضمن اینکه با افزایش غیر عادی فعالیت و انرزی همراه می باشد، حال در شخص مبتلا به این اختلال سه مورد از علائمی که در زیر به آنها اشاره کرده ایم، ظاهر می شوند، البته اگر کج خلقی به عنوان روحیه غالب تصور شود، شامل چهار مورد است :

اختلال دو قطبی

  • اعتماد به نفس خیلی زیاد و یا بزرگنمایی، داشتن باور های غیر منطقی در مورد توانایی و قدرت خود
  • احساس نیاز به صحبت کردن و پر حرفی غیر عادی
  • هجوم آوردن افکار و ایده
  • حواس پرتی
  • کم شدن نیاز به خواب
  • داشتن هدف گذاری زیاد همچون پروژه های درسی یا کاری، فعالیت های بی هدف (بی قراری حرکتی- روانی)
  • مشارکت در فعالیت هایی که پیامد های منفی آنها بالا می باشد؛ همچون خرید های بی رویه، سرمایه گذاری بی فکر و سکس بی پروا

نشانه های جنون

در صورتی که دوره های شیدایی و یا افسرگی بیش از حد و شدید باشد، ممکن است دچار علائم جنون شده باشید. حال در حالت شیدایی؛ شخص دارای علائمی همچون خود بزرگ بینی بوده و اینکه فرد مسئول انجام ماموریتی مهم است و یا اینکه از قدرت خیلی زیادی برخوردار می باشد.

در حالت افسردگی نیز؛ فرد احساس گناه زیاد از حد دارد، حتی می تواند دچار احساس بدترین بودن و یا احساس عدم شده باشد.

اختلالات دوقطبی

ضمن اینکه در این نوع بیماری، ممکن است فرد دچار توهم شود که از علائم آن شنیدن، دیدن، بوئیدن و یا حتی لمس کردن اشیا و کسانی باشد که وجود خارجی ندارند.

در گذشته تصور می شد که در صورت داشتن اختلالات دو قطبی، فرد باید در بین دوره های افسردگی و شیدایی خلق متعادل داشته باشد، اما امروزه همه می دانند که در چنین حالتی، علی رغم بهبود ظاهری امکان دارد، نشانه های افسردگی خفیف و مشکلات ذهنی ادامه داشته باشد.

با توجه به مطالب بیان شده, آگاهی از اختلال دوقطبی و تشخیص زود هنگام آن به همراه استمرار در درمان, می تواند موجب بهبود و از بین رفتن علائم این بیماری شود.

منبع : آرگا


مطالب مرتبط
مطالب داغ
همچنین ببینید
مشاهده دیدگاه های این مطلب
دیدگاه های مطلب
۰ دیدگاه برای این نوشته

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *