شمشاد از جمله درختان همیشه سبز است که چوب سختی داشته و فقط از آب باران تغذیه می کند. از چوب این درخت در صنعت و نیز ساخت برخی آلات موسیقی مانند سه تار استفاده می شود. در این مطلب قصد داریم روش قلمه زدن شمشاد را به شما دوستان گرامی معرفی نماییم.
روش قلمه زدن شمشاد
برای قلمه زدن گیاه شمشاد می توان در زمان های مختلف برای این کار اقدام کرد، اما به طور کلی هر نوع قلمه ای که می خواهید برش بزنید، قبل از این عمل لازم است گیاه مادر را به خوبی آب داده و در هنگام صبح عمل قلمه گیری را انجام دهید.
استفاده از ساقه های افقی نسبت به ساقه هایی که به شکل عمود بر روی گیاه اصلی قرار دارند، برای انجام قلمه گیری مناسب تر می باشند، به این دلیل که از ریشه زایی بهتری برخوردارند و نیز ساقه هایی که در بخش بالایی گیاه قرار گرفته اند، وضعیت آنها از نظر ریشه زایی نسبت به قسمت پایین گیاه بهتر می باشد.
برای جدا کردن قلمه از گیاه اصلی (مادر)، از ناحیه اتصال برگ به ساقه یک برش ایجاد کنید و سپس برای کاشت شمشاد، آن را در بستری مناسب که قبلا تهیه کرده ایم بکاریم. لازم است که مخلوط کاشت را قبل از گذاشتن قلمه ها در آن، به خوبی مرطوب نماییم و از قلمه نیمه چوبی در اواخر فصل تابستان در اندازه ای به طول ۱۵ تا ۳۰ سانتی متر می توان تهیه کرد و توجه داشته باشید که هر قلمه حتما دو گره در طول خود داشته باشد؛ استفاده از پودرها و یا هورمون های ریشه زایی برای تولید ریشه قلمه، پیشنهاد مناسبی برای رشد بهتر گیاه می باشد.
قلمه ها را در محیط آماده شده برای کاشت قرار دهید، به طوری که حدود یک سوم قلمه در عمق خاک قرار بگیرد، سپس با استفاده از یک پلاستیک شفاف روی آن را بپوشانید، این کار موجب می شود تا محیط کشت مرطوب باقی بماند و مواظب باشید که سطح داخلی پلاستیک با قلمه ها در تماس نباشد. سعی کنید بستر کشت را به اندازه آبیاری نمایید، زیرا آبیاری کم موجب خشک شدن و آبیاری زیاد باعث پوسیدگی قلمه ها می شود؛ غبار پاشی با آب به صورت روزانه، می تواند به ریشه زایی قلمه ها کمک زیادی نماید. توجه داشته باشید که گلدان باید به دور از تابش مستقیم خورشید باشد. ریشه دادن قلمه ها به طور میانگین در حدود ۴ تا ۸ هفته به طول می انجامد.
یک روش دیگر برای قلمه زدن شمشاد استفاده از قلمه های چوب سخت است که این کار معمولا در فصل پاییز انجام می گیرد. در این روش نیز همانند قلمه نیمه چوبی عمل قلمه زنی انجام می شود با این تفاوت که نوع قلمه از چوب سخت می باشد. این نوع قلمه ها که از شاخه های رسیده تهیه می شوند در مقایسه قلمه نیمه چوبی، آسانتر می شکنند، از این رو راحت تر می توان آنها را از شاخه اصلی جدا کرد. به طور کلی سه نوع قلمه چوب سخت وجود دارد، ۱- قلمه چوبی ساده یا مستقیم ۲- قلمه قنداقه دار ۳- قلمه پاشنه دار. قلمه زنی در روش اول به نسبت دو روش دیگر ساده تر می باشد و همانند روشی که در مورد قلمه نیمه چوبی توضیح داده شد، انجام می گیرد، اما در روش دوم و سوم باید بخشی از چوب قدیمی تر را همراه قلمه باقی بگذاریم. چون قلمه ها را معمولا از ساقه های رشد یافته از فصل جاری تهیه می کنند، اما در دو روش قنداقه دار و پاشنه دار، قسمتی از ساقه گیاه که حاصل رشد سال قبل است نیز به همراه قلمه استفاده می شود؛ در گیاهانی که ریشه زایی آنها سخت است، وجود بخشی از چوب که مربوط به ساقه های مسن تر می باشد موجب ریشه زایی بهتر گیاه می شود.
زمان مناسب برای قلمه زدن شمشاد
زمان مناسب برای قلمه زنی شمشاد از خردادماه تا اوایل شهریور می باشد و در طی این مدت از قلمه های نیمه چوبی برای تکثیر گیاه استفاده می گردد، حال برای قلمه گرفتن باید به ترتیب زیر عمل کنید :
- در صبح زود این کار را انجام دهید، زیرا در این هنگام رطوبت درونی ساقه ها بیشتر می باشد و در نتیجه قلمه ها بهتر زنده خواهند ماند.
- قبل از انجام قلمه زنی، گیاه مادر را خوب آبیاری کنید.
- قلمه زنی را می توانید در فصل پاییز نیز انجام دهید، اما فرق آن با ماه های دیگر در این است که در این مواقع شاخه ها سفت شده اند و از قلمه چوبی و سخت برای تکثیر گیاه آن استفاده می شود.
- قلمه های چوبی در مقابل مشکلات احتمالی همچون خطر شکستن و … نیز مقاوم تر می باشند.
- تکثیر گیاه از دو روش دیگر کاشتن بذر و خوابانیدن شاخه نیز انجام می گیرد، اما معمولا روش قلمه زنی شمشاد به عنوان بهترین روش تکثیر گیاه معرفی می شود و توصیه می شود بعد از قلمه زنی تا سه سال مرتباً گیاه هرس شده تا شاخ و برگ های آن به خوبی متراکم گردند.
قلمه زنی شمشاد ابلق (طلایی)
نحوه قلمه زنی این نوع شمشاد نیز همانند مراحل قبلی است، اما باید توجه داشته باشید که در این گیاه، تنها از شاخه های دارای برگ ابلق برای قلمه زنی استفاده می شود و نیز توصیه می گردد که بعد از رشد گیاه، شاخه هایی از آن که برگ ابلق ندارند، به محض پیدایش، سریعا از گیاه حذف شوند.
قلمه زنی شمشاد ژاپنی
آکوبا یا شمشاد ژاپنی از جمله گیاهان سبز و مقاوم است که بهترین موقع تکثیر این گیاه با روش قلمه زنی در فصل بهار می باشد. حال برای این کار، یکی از ساقه های سفت گیاه را به اندازه ۱۵ سانتی متر به شکل اریب برش زده و در خاک پرلیت و یا ترکیب پیت ماس و ماسه آب داده نشده بکارید و روی آن را پلاستیک بکشید. سپس آن را در جای خشک و خنک به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری نمایید، بعد از چهار روز از زیر گلدان آب دهید و بعد از چند هفته و همزمان با رویش برگ های جدید می توانید پلاستیک را بردارید و گیاه را آب دهید.
منبع : آرگا
