قرص گلوتازون ، یک داروی پایین آورنده قند خون با ساختمان تیازولیدین دیون می باشد که برای اعمال تاثیرات خود به وجود انسولین نیازمند است. این قرص در محیط باعث کاهش مقاومت به انسولین می گردد و برون ده گلوکز کبدی را کم می کند. در مدلهای حیوانی دیابت، هیپرگلیسمی، هیپرانسولینمی و هیپرتری گلیسیریدمی که شاخصهای مقاومت به انسولین در دیابت نوع دوم هستند را کاهش می دهد. میزان تغییرات متابولیکی القا شده توسط این قرص میزان پاسخ دهی را در بافتهای وابسته به انسولین بالا می برد. برخلاف دسته سولفونیل اوره این دارو تاثیری در ترشح انسولین نمی گذارد.
موارد مصرف قرص گلوتازون:
از این قرص به صورت تک درمانی و یا چند درمانی به همراه سولفونیل اوره، انسولین و متفورمین در دیابت نوع دوم و سندروم تخمدان های پلی کلیستیک استفاده می کنند.
نحوه جذب، متابولیسم و دفع دارو در بدن:
این قرص به شکل خوراکی از راه لومن گوارش جذب می شود و بالاترین غلظت پلاسمایی را در مدت دو ساعت ایجاد می کند. این دارو توسط واکنشهای هیدروکسیلاسیون و اکسیداسیون متابولیزه می گردد. در مصرف خوراکی این دارو پانزده تا سی درصد آن در ادرار ترشح می شود. حذف کلیوی دارو بسیار کم است و قسمت بیشتر دارو به صورت تغییر نیافته در صفرا ترشح می شود و از راه مدفوع دفع می گردد.
اندازه مصرفی دارو:
مقدار مصرف این قرص در رژیم های تک درمانی، پانزده تا سی میلی گرم روزانه یک بار و در اشخاصی که با این دوز پاسخ مناسب درمانی دریافت نمی کنند بیشترین اندازه مصرف دوز روزانه چهل و پنج میلی گرم در طول روز می باشد.
توجه داشته باشید که مصرف قرص گلوتازون چه در رژیم های تک درمانی و چه در چند درمانی هیچگاه نباید از چهل و پنج میلی گرم در روز تجاوز نماید.
موارد احتیاط و منع مصرف دارو:
دقت داشته باشید که بهتر است این قرص را در درمان دیابت نوع ۲ استفاده کنید، زیرا این دارو برای تاثیرات خود نیاز به حضور انسولین دارد و اگر از این دارو به همراه انسولین و دیگر داروهای پایین آورنده قند خون به طور همزمان مصرف کنید احتمال بروز هیپوگلیسمی در شخص می شود و همچنین مصرف این دارو در افرادی که به ادم مبتلا هستند نیز باید با احتیاط صورت بگیرد.
در اشخاصی که به گلوتازون، و یا هر کدام از اجزای فرمولاسیون دچار هستند، نارسایی شدید کبدی دارند، نارسایی احتقانی قلب تیپ III و IV دارند، مصرف این دارو ممنوع می باشد و منع مصرف دارد.
مصرف دارو در بارداری و شیردهی:
این قرص ها را در بارداری در گروه C قرار داده اند و چون مشخص نیست که این دارو در شیر مادر ترشح می شود یا نه برای استفاده باید حتما نظر پزشک را جویا شد.
عارضه های جانبی :
از عوارض جانبی قرص گلوتازون می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ادم
- کم خونی
- هیپوگلیسمی
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- افزایش غلظت آنزیم های کبدی
تداخلات دارویی :
مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد بارداری خوراکی موجب کاهش غلظت خونی اتینیل استرادیول می گردد. همچنین این قرص غلظت خونی میدازولام را کم می کند. قرصهای گلوتازون، تاثیری بر PT، در بیمارانی که به صورت مزمن از وارفارین مصرف می کنند، ندارد. پیوگلیتازون فارماکوکینتیک دیگوکسین و تئوفیلین را نیز تحت تاثیر قرار نمی دهد.
برخی دیگر از ویژگی های گلوتازون
مصرف گلوتازون می تواند شوک ناشی از کاهش ناگهانی قند خون را کاهش دهد. این دارو از مهمترین دارو های ضد دیابت در دنیا می باشد که اخیرا در ایران تولید و در اختیار بیماران دیابتی می باشد.
برخی از دارو های خوراکی ضد دیابت موجب کاهش شدید قند خون شده و در نتیجه تاثیرات جبران ناپذیری در اندام های حیاتی بدن مانند مغز و اعصاب گذاشته و حتی منجر به مرگ می شوند، اما گلوتازون اینگونه نیست و عوارضی برای بیمار دیابتی ایجاد نمی کند.
امروزه شیوع دیابت نوع ۲ نزدیک به مرز اپیدمی شده و روز به روز افزایش می یابد؛ عادات غلط رژیم غذایی، کم شدن فعالیت های فیزیکی، تغییرات رژیم غذایی و آلودگی های زیست محیطی همچون آلاینده های فلزات سنگین از عوامل بروز بیماری دیابت می باشند.
مصرف گلوتازون همچنین می تواند چربی خون را به همراه قند خون کاهش داده و کلسترول خون را افزایش دهد.
پزشکان و تولید کنندگان خدمات بهداشتی عقیده دارند؛ کنترل قند خون در اغلب بیماران دیابتی از طریق انجام درمان ترکیبی امکان پذیر می باشد.
ویژگی دیگر گلوتازون آن است که می توان این دارو را همراه با دارو های دیگر ضد دیابت که توسط پزشک تجویز شده مصرف کرده و مطابق دستور وی مورد استفاده قرار داد.
برخی از عوارض جانبی گلوتازون شامل ورم، افزایش وزن، کاهش هموگلوبین خون می باشد که در تعداد اندگی از بیماران دیابتی بروز پیدا خواهد کرد.
این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه که موجب تداخل دارو های آن با دارو های کاهنده قند خون همچون منفورمین می شد، بلا مانع می باشد و در نتیجه می تواند توسط این بیماران نیز مصرف شود.
گلومتازون همچنین دارویی منحصر به فرد است و بر روی گیرنده های هسته سلول اثر می کند و شروع تاثیر آن بین ۴ تا ۶ می باشد.
توجه داشته باشید که دوز مصرفی دارو را بدون نظر پزشک در هیچ کدام از رژیم های تک درمانی و چند درمانی افزایش یا کاهش ندهید و بدون تجویز پزشک از این دارو و همچنین دیگر داروها استفاده ننمایید.
منبع : آرگا