یبوست در نوزادان، در پی اختلال در دستگاه گوارش آنان به وجود می آید از جمله کار نکردن معده نوزاد و وارد شدن سم به جریان خون که ممکن است باعث بروز بیماری های دیگری مانند آپاندیس, تورم مفاصل, آرتریت و حتی آب مروارید شود.
علائم یبوست در نوزادان
یکی از بارزترین علائم یبوست در نوزادان، دیر کار کردن شکم آنهاست البته اگر دیر کار کردن همراه با مدفوع سفت باشد به طور قطع می توان گفت که نوزاد دچار یبوست است. ممکن است این دفع همراه با ناراحتی باشد و کودک به راحتی نتواند اینکار را کند.
روشهای درمان یبوست
روشهای درمان یبوست به دو بخش تقسیم می شود. بخشی مربوط به نوع رژیم غذایی نوزاد است و بخش دیگر توصیه هایی برای جلوگیری از بروز این مشکل است که در ادامه با تمام این راهکارها آشنا می شوید.
درمانهای غذایی
شیر گاو در کودکان زیر دو سال باعث بروز یبوست می شود. می توان از شیر سویا هم در تغذیه کودک استفاده کرد. شیر مادر باید در فواصل زمانی مناسب به کودک خورانده شود می توان به نوزاد در کنار شیر, از غلات سبوس دار و موادی که فیبر دارند مانند آب میوه های طبیعی, گلابی, حبوباتی مثل نخود و لوبیا, اسفناج و زرد آلو نیز خوراند. یکی از نوشیدنی هایی که حتما باید به کودک داده شود, آب است. کمبود آب بدن نوزاد می تواند یبوست را در پی داشته باشد. و خوراکی های مانند لبنیات پر چربی, برنج و پوره هویج باعث یبوست در کودکان می شوند.
نوزادان تا دو ماهگی فقط باید از شیر مادر تغذیه کنند, بعد از این زمان می توانید به او در طی روز چندین قطره آب میوه طبیعی و آب بنوشانید. و بعد از شش ماهگی که مصرف غذاهای مکمل شروع می شود باید غذاهای آبکی, مقوی و نرم به کودک خورانده شود تا دچار یبوست نشوند.
همچنین برای درمان یبوست در نوزاد می توانید از محلول شکر قهوه‌ای استفاده کنید. برای اینکار کافی است یک قاشق چای خوری شکر قهوه ایی را با کمی آب جوشیده ولرم مخلوط و حل کنید. این محلول را می توانید سه مرتبه در طی روز و قبل از وعده های غذایی به نوزاد بخورانید. می توان از شربت آلو برای درمان یبوست نوزاد چهار ماهه استفاده کرد. برای درست کردن این شربت کافی است از یک سوم شیر و یک چهار آب آلو استفاده کنید و روزی دو مرتبه به کودک بخورانید.
می توان برای از درمان یبوست در نوزاد از دمنوش های گیاهی نیز بهره برد. بعضی از این دمنوش ها مانند دمنوش بابونه توصیه می شود. برای درست کردن این دمنوش ابتدا مقداری از گل های بابونه را شسته و در آب جوش ریخته تا چند دقیقه دم بکشد و بعد دمنوش را صاف کرده با نبات یا عسل شیرین کنید و به نوزاد بخورانید.
در موارد شدید ممکن است که از درمانهای دارویی مثل شربت لاکتولوز برای درمان یبوست کودک تجویز شود.
راهکارهایی برای رفع یبوست
همانطور که گفته شد علاوه بر رژیم غذایی که در جلوگیری و رفع یبوست در نوزاد موثر است می توان از راهکارهایی نیز در مواقعی که نوزاد دچار یبوست شده و نمی تواند مدفوع را دفع کند استفاده کرد. به طور مثال حمام آب گرم به همراه ماساژ شکم بخصوص اطراف ناف توصیه می شود.
می توان همزمان پاهای نوزاد را هم به شکل دوچرخه زدن حرکت داد تا گاز معده خارج شده و از یبوست و نفخ جلوگیری و ماهیچه های شکمش تحریک شود. در نوزاد بالای شش ماه هم می توانید از شیاف گلیسیرین استفاده کنید و چرب کردن ناحیه مقعد نیز به دفع بهتر مدفوع کمک می کند.
روشهای دیگر برای درمان یبوست نوزادان
شیاف گلیسیرین؛ در صورتی که در مدفوع نوزاد رگه هایی از خون مشاهده شود، به احتمال زیاد مدفوع سفت به هنگام خروج از مقعد موجب ایجاد زخم و پارکی اندکی در این ناحیه شده است، بنابراین می توانید با استفاده از شیاف یبوست وی را برطرف کنید، شیاف گلیسیرین را می توان از داروخانه ها و بدون نسخه تهیه کرد که برای کودکان بالای دو سال طریقه مصرف آن بر روی جعفه بسته بندی دارو نوشته شده اما برای نوزادان زیر دو سال حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت شود.
مُلین ها؛ ملین ها موادی هستند که برای رفع یبوست به کار می روند، بنابراین در صورتی که سایر روشهای توصیه شده برای یبوست کارساز نبود، می توانید از دارو ها و غذا های ملین استفاده کنید که این نوع دارو ها را نیز می توانید بدون نسخه پزشک از داروخانه ها تهیه کنید، این دارو ها از پودر بارهنگ کتانی (متاموسیل) و یا عصاره مالت تهیه شده اند و موجب نرم شدن شکم و دفع راحت تر مدفوع کودکان می شوند، اما معمولا مصرف آن برای نوزاد توصیه نمی شود، بنابراین قبل از مصرف برای کودک زیر یک سال لازم است حتما با پزشک مشورت شود.
مراجعه به پزشک؛ در صورتی که یبوست نوزادتان خوب نشود و در این رابطه دچار نگرانی و آشفتگی شده اید، حتما بدون هیچ تردیدی و به سرعت برای حل مشکل کودک خود به نزد متخصص اطفال مراجعه کنید، در اغلب موارد یبوست خودش برطرف می شود اما استفاده از درمان های خانگی موثر می تواند آن را رفع کند، از این رو می توانید در این زمینه با پزشک مشورت کرده و کمک بگیرید، زیرا پزشک متخصص با بررسی علائم و نشانه های بیماری می تواند به راحتی تشخیص دهد که مشکل یبوست کودک جدی بوده یا اینکه نگرانی درباره آن وجود ندارد.
منبع : آرگا
